Παρότι τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίστηκαν ρεύματα που δοκίμασαν να αμφισβητήσουν συνολικά την αξία των συμβόλων, αυτά συνέχισαν να αντιστέκονται στον άνεμο της αλλαγής, συμπυκνώνοντας θέσεις και μνήμες, αναπαριστώντας άλλοτε όψεις μιας κρατούσας κατάστασης και άλλοτε τον πόθο της αλλαγής.

Είναι σε αυτό το πλαίσιο που οι συμβολικές επιλογές της νέας κυβέρνησης αποτέλεσαν την πρώτη, χαλαρή επίστρωση των αρμών μίας νέας ιστορικής αφήγησης. Κοιτώντας τις σύγχρονες μας εξελίξεις μακροσκοπικά, καταλαβαίνουμε πως τόσο για την ίδια, όσο και για το κοινωνικό μπλοκ με το οποίο συνδέεται, η ανάδυση τούτης της αφήγησης σε εθνικά κυρίαρχη αποτελεί το σημαντικότερο στοίχημα που οφείλει να κερδίσει.

Από τη διστακτική πλην αξιοσημείωτη άρνηση του μπουρζουά ενδυματολογικού κώδικα, μέχρι την απομάκρυνση των πέριξ του κοινοβουλίου κιγκλιδωμάτων, τη στιγμή που οι νέοι υπουργοί έβγαζαν τις πρώτες τους αναμνηστικές φωτογραφίες, η κυβερνώσα Αριστερά έδειξε από την πρώτη στιγμή μια αξιοσημείωτη αποφασιστικότητα στη διατάραξη της καθιερωμένης συμβολικής πλαισίωσης της καθεστωτικής πολιτικής πρακτικής. Σε ότι αφορά την πρακτική καθεαυτή, η αποφασιστικότητά της υπήρξε μέχρι στιγμής λιγότερο εντυπωσιακή, πάραυτα η διαφορά της με το παρελθόν είναι εμφανής και δυνάμει ελπιδοφόρα. Η αποδόμηση της καθιερωμένης αναπαράστασης του πραγματικού δε συντελείται σήμερα μόνο κινηματικά – εκτός και αν άρουμε τις παραδοσιακές κατατμήσεις της συγκρουσιακής πολιτικής και υποστηρίξουμε ότι οι Έλληνες υπουργοί αποτελούν εκπροσώπους ενός κινήματος με ρεπερτόριο διαπραγμάτευσης.

Στο παραπάνω είδαμε και την απουσία αστυνόμευσης στη μεγάλη αντιφασιστική πορεία του περασμένου Σαββάτου. Όσο και αν ορισμένα μιντιακά κέντρα στηλίτευσαν το γεγονός της μη παρέμβασης της αστυνομίας απέναντι σε διαδηλωτές που έγραψαν υβριστικά συνθήματα στις μόνες αστυνομικές κλούβες που συνάντησαν, επί της Βασιλίσσης Σοφίας, το σκηνικό μίλησε από μόνο του. Η νέα κυβέρνηση βρίσκεται σε σύμπλευση, αν όχι σε συμμαχία με το δημοκρατικό λαό και επίσης (και αυτό είναι κομβικό για την αποδόμηση του συντηρητικού αφηγήματος) η τάξη μπορεί να εξασφαλιστεί δίχως την παρουσία ισχυρών δυνάμεων καταστολής, δίχως προσαγωγές και ξυλοδαρμούς και δίχως να πνίγεται το κέντρο των μεγαλουπόλεων από τα δακρυγόνα. Το ίδιο η ιδιωτική αλλά και η δημόσια περιουσία.

Ένα αντίστοιχο κλίμα απέπνεε, από τις πρώτες κιόλας μέρες της κυβερνητικής αλλαγής, η απομάκρυνση των αστυνομικών δυνάμεων από την περιοχή των Εξαρχείων, μια γειτονιά που από την εποχή των Δεκεμβριανών και έπειτα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, αποτέλεσε σύμβολο αντίστασης για μία σειρά ριζοσπαστικών κινημάτων και αγώνων. Πολύ περισσότερο, τα Εξάρχεια ήταν και συνεχίζουν να είναι, ένας χώρος συνάντησης της εναλλακτικής έκφρασης, της πολιτικής ανυπακοής και του ριζοσπαστικού λόγου. Παρά τα όσα φαινόμενα κοινωνικής παρακμής έχουν παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια – με σαφέστατη την ευθύνη του κράτους – αυτό το στοιχείο παραμένει κυρίαρχο και προσδίδει στη γειτονιά έναν ιδιαίτερο πολιτισμικό χαρακτήρα με σαφή ιδεολογικοπολιτικό πρόσημο. Για τους θαμώνες και τους κατοίκους της περιοχής η απομάκρυνση της ασφυκτικής αστυνομικής παρουσίας ήταν αδιαμφισβήτητα μια ανάσα ελευθερίας.

Με αυτό το δεδομένο και στη βάση της συνολικότερης πλαισίωσης που θέτουμε, η χτεσινή αστυνομική επιχείρηση στο κέντρο της περιοχής (με αφορμή την πυρπόληση ενός περιπολικού οχήματος), η έκταση και η βιαιότητά της, προκαλούν αναγκαστικά αμηχανία. Ο νέος υπουργός Προστασίας του Πολίτη είχε εξ αρχής ξεκαθαρίσει πως η αποφόρτιση της περιοχής από την αστυνομική παρουσία δε θα σήμαινε και παράδοσή της στην ανομία. Κάθε εγκληματική πράξη στα Εξάρχεια θα διωκόταν, όπως και οπουδήποτε αλλού – λογικό και αναμενόμενο. Ωστόσο είναι πασιφανές πως η χτεσινοβραδινή αστυνομική επιχείριση δεν είχε στόχο να συλλάβει τους δράστες οι οποίοι είχαν ταχύτατα διαφύγει. Δεν επιστρατεύτηκαν ομάδες δίωξης αλλά καταστολής, οι οποίες μάλιστα επιτέθηκαν ξυλοκοπώντας θαμώνες και κατοίκους της περιοχής, ενώ επιχείρησαν να εισβάλουν σε γνωστό κοινωνικό στέκι που οργανώνει δράσεις για την οικονομική ενίσχυση φυλακισμένων, προχωρώντας σε δεκάδες προσαγωγές.

Το γεγονός είναι πως η πολιτική διοίκηση του υπουργείου δε φέρει απόλυτη ευθύνη για το επιχειρησιακό σκέλος των δράσεων της αστυνομίας. Θα πρέπει όμως να θεωρήσουμε δεδομένο, ότι σε ένα σώμα με τόσο ισχυρή την παρουσία του φασιστικού στοιχείου (τα ενισχυμένα ποσοστά της ΧΑ στα εκλογικά τμήμα όπου ψηφίζουν ένστολοι συνηγορούν και αριθμητικά) υπάρχει έντονη αντικινηματική διάθεση και πως σε κάθε ευκαιρία, ένα τμήμα της αστυνομίας θα στρέφεται με βιαιότητα απέναντι σε αντιεξουσιαστές και όσους άλλους θεωρεί ως εχθρούς του έθνους. Σήμερα, αυτή η κοινοτοπία αποκτά ένα ειδικό βάρος μιας ανάμεσα σ' αυτούς συγκαταλέγεται το δίχως άλλο και η ίδια η πολιτική ηγεσία της χώρας, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο όχι μόνο της παράκαμψης καθήκοντος, αλλά και της ανοιχτής προβοκάτσιας.

Το γεγονός είναι ότι το συγκεκριμένο συμβάν γίνεται κιόλας αφορμή για μία διπλή επίθεση απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ και το κοινωνικό ρεύμα που εκφράζει. Αφενός έχουμε τη Δεξιά να καταδικάζει το ατελέσφορο του νέου δόγματος αστυνόμευσης που εκφράζει η απομάκρυνση των ισχυρών δυνάμεων καταστολής από την περιοχή, προσπαθώντας να κερδίσει για λογαριασμό του συντηρητικού κοινωνικού αφηγήματος, λίγο από το χώρο που απωλέσθηκε μετά την ομαλή διεξαγωγή των διαδηλώσεων της περασμένης βδομάδας. Αφετέρου, μερίδες της άκρας Αριστεράς και της αναρχίας, που δίχως να λαμβάνουν υπόψη τους τη σχετική αυτοτέλεια των κρατικών μηχανισμών, ταυτίζουν με θεωρητικά επιπόλαιο τρόπο το ρόλο της κυβέρνησης με τη συνολική λειτουργία του κράτους, διαρρηγνύουν τη στάση ουδετερότητας που είχαν υιοθετήσει απέναντί της και περνούν στην επίθεση σε μία βάση ασταθή και επικίνδυνη. Ασταθή εξαιτίας της θεωρητικής της ανεπάρκειας και της ανεδαφικότητας της (ο ΣΥΡΙΖΑ δεν επιδιώκει την βίαιη πειθάρχηση του αναρχικού κινήματος, αλλά την οργανική του ενσωμάτωση στην κοινωνική διακυβερνησιμότητα) και επικίνδυνη για την ίδια μιας και προωθεί ενδοκινηματικές ρήξεις σε μία περίοδο που δεν έχουν δημιουργηθεί όροι για να αποσπαστεί εξ αυτής κάποιο υλικό κέρδος από τον αντικαπιταλιστικό χώρο, αλλά αντίθετα η πλάστιγγα γέρνει προς την πλευρά του ρεφορμισμού. Η αναστροφή αυτού του κλίματος δεν μπορεί να γίνει σε φαντασιακές βάσεις.

Τέλος, μέσα από αυτό το σκηνικό, εκδηλώνεται μία ακόμη ανησυχητική τάση, στο εσωτερικό της συμμαχίας που εκφράζεται από την κυβερνώσα Αριστερά. Στα πλαίσια της πάση θυσία διατήρησης της ομαλότητας για όσο καιρό διαρκέσουν οι περίφημες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους Διεθνείς Οργανισμούς και τις κυβερνήσεις της ΕΕ, όχι μόνο στηλιτεύεται κάθε μάχιμη αντικρατική δράση ως εξορισμού προβοκατόρικη, αλλά το κεντρικό ζητούμενο – το γεγονός ότι ένα τμήμα του κράτους και συγκεκριμένα η αστυνομία, έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί ως πέμπτη φάλαγγα στην προσπάθεια εκδημοκρατισμού της χώρας, μένει στο απυρόβλητο, όπως και οι ευθύνες που αναλογούν στον υπουργό. Δυστυχώς αγώνας που δίνει σήμερα ο ελληνικός λαός είναι πολύ μεγάλος και πολύ σοβαρός για να βρίσκεται στα χέρια οπαδών.