Ήδη από τη δεκαετία του 1970, η φιλοΕΟΚ στάση κυριαρχούσε στην πολιτική των ευρωπαϊκών κομμουνιστικών κομμάτων, κυρίως του ιταλικού αλλά από ένα σημείο και μετά και του γαλλικού.
Από το 2009 έγινε ξεκάθαρο ότι το οικονομικό μοντέλο της Ε.Ε. είχε βασιστεί τόσο πολύ στην επέκταση του τραπεζικού δανεισμού που κάθε χώρα ξεχωριστά δεν μπορούσε να σώσει τις ιδιωτικές τράπεζές της.
Το ενδιαφέρον μας για τις ΕΟΖ δεν μπορεί να αρκείται στην πιθανή συγκεκριμένη οριοθέτησή τους. Στην πραγματικότητα, περισσότερο συντελείται μια διαδικασία ουσιαστικής μετατροπής ολόκληρης της χώρας σε ειδική ζώνη.
Η ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης προωθήθηκε σταθερά κυρίως μέσω μηχανισμών οικονομικής συνεργασίας και ενοποίησης, ενώ αντίθετα έως και σήμερα η παράλληλη διαδικασία της πολιτικής ενοποίησης υστερεί σημαντικά σε προχωρήματα και κατακτήσεις.