του Associated Whistleblowing Press

Νέες διαρροές από το αρχείο της NSA, αποκλειστικά από το ROAR Magazine, αποκαλύπτουν ότι ακόμα και η πιο βασική αρχιτεκτονική του Ίντερνετ, η βάση δεδομένων του DNS (Domain Name System) είναι έκθετη.

Τα τελευταία χρόνια ζούμε ένα κρίσιμο σημείο στην ιστορία του ίντερνετ. Οι παλιές καλές μέρες, όπου ανάμεσα στους μηχανικούς κυριαρχούσε η αισιοδοξία και οι νέες τεχνολογίες θεωρούνταν μια λύση στα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας, φαίνεται να έχουν εξαφανιστεί. Σήμερα, το ίντερνετ έχει μετατραπεί σε μια πολύ επικερδή κατασκοπευτική μηχανή και πολλοί από αυτούς τους μηχανικούς παλεύουν για να διατηρηθούν τα απολύτως βασικά δικαιώματα στην ιδιωτικότητα.

Χάρη στον Edward Snowden και τα Wikileaks ρίξαμε μια ματιά στις πιο γκρίζες πρακτικές του κόσμου της βιομηχανικής κατασκοπίας, που πραγματοποιείται από την NSA (National Security Agency) και τους συμμάχους της.

Υπό την πρόφαση της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αυτοί οι οργανισμοί έχουν τώρα άμεση πρόσβαση στους Systems των μεγαλύτερων διαδικτυακών πλατφορμών όπως το Facebook, η Google, η Apple και η Yahoo∙ έχουν τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση, με τα ίδια τους τα λόγια, «σχεδόν σε ο,τιδήποτε κάνει ένας χρήστης στο ίντερνετ», συμπεριλαμβανομένων της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και των περιεχομένων του στα κοινωνικά δίκτυα. Επιπλέον, πληρώνουν εταιρίες τεχνολογίας για να εγκαταστήσουν κερκόπορτες (back-doors) και να αποκτήσουν πρόσβαση σε κρυπτογραφημένες συνομιλίες και όλα αυτά χωρίς κανένα νομικό περιορισμό ή δικαστική εντολή.

Το γεγονός ότι, εκτός από εκατομμύρια ανυποψίαστους πολίτες, η τεχνολογία αυτή έχει χρησιμοποιηθεί για να κατασκοπεύσουν τους Προέδρους του Μεξικό, της Γερμανίας και της Βραζιλίας, ξένες πρεσβείες, κρατικές επιχειρήσεις και απεσταλμένους του ΟΗΕ στέλνει ένα σαφές μήνυμα: η ιδιωτικότητα στον εικονικό χώρο που καταλήξαμε να ζούμε είναι πια μια ψευδαίσθηση. Τίποτα δεν είναι ιδιωτικό στο ίντερνετ, και υπάρχουν ισχυρά συμφέροντα που επιθυμούν η κατάσταση να παραμείνει ως έχει.

Σήμερα, νέες διαρροές από τη Le Monde και το Assossiated Whistleblowing Press αποδεικνύουν ότι ακόμα και η θεμελιώδης αρχιτεκτονική του ίντερνετ - το ονομαζόμενο DNS (Domain Name System) - είναι έκθετη στην NSA και στους συμμάχους της.

DNS: από επίλυση προβλημάτων σε πρόβλημα

Όταν κάποιος κάνει κάτι στο ίντερνετ, σχεδόν τα πάντα ξεκινούν με μια αίτηση στο Domain Name System. Χάρη σε αυτό το θεμελιώδες πρωτόκολλο, οι χρήστες χωρίς τεχνικές γνώσεις μπορούν να έχουν πρόσβαση σε διαφορετικές υπηρεσίες στον παγκόσμιο ιστό με το να ψάχνουν ονόματα (όπως για παράδειγμα το www.example.com) αντί για σύνθετες διευθύνσεις IP (όπως το 2001:DB8:4145::4242).

Το DNS εφευρέθηκε για να λύσει ένα πολύ βασικό θέμα χρηστικότητας του νεογέννητου ίντερνετ. Με τον καιρό, έχει γίνει τόσο διαδεδομένο που χρησιμοποιείται από πρακτικά οποιονδήποτε για τις καθημερινές δραστηριότητές του στον παγκόσμιο ιστό. Το σύστημα αυτό, που φτιάχτηκε στις αρχές τις δεκαετίας του '80, δεν είχε ποτέ σκοπό να διατηρήσει την ιδιωτικότητα των χρηστών: κάθε βάση δεδομένων του DNS είναι δημόσια και αποθηκεύει τα περιεχόμενα των αιτημάτων, τις απαντήσεις τους και τα ευαίσθητα μετα-δεδομένα του χρήστη (πληροφορίες όπως η διάρκεια, η χρονική στιγμή και ο τόπος της πρόσβασης στο διαδίκτυο) χωρίς κανενός είδους κρυπτογράφηση.

Δεδομένων αυτών των κρίσιμων σημείων στα οποία το σύστημα αυτό είναι τρωτό, είναι φυσικό ότι οι μεγάλες κατασκοπευτικές υπηρεσίες όπως η NSA και οι σύμμαχοί της στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία θα έτρεχαν να τα εκμεταλλευτούν για δικό τους όφελος. Οι νέες διαρροές μας δείχνουν και το πώς.

MORECOWBELL

 Το DNS ήταν πάντα ένα ανοιχτό βιβλίο και MORECOWBELL (στμ. περιφραστικά σημαίνει «περισσότερο περιεχόμενο») είναι το πρόγραμμα που ανέπτυξε η NSA αποκλειστικά για να το διαβάζει. Όπως δείχνουν οι διαρροές, το σύστημα αφήνει την υπηρεσία να παρακολουθεί τη διαθεσιμότητα των ιστότοπων και των διαδικτυακών υπηρεσιών, τις αλλαγές στο περιεχόμενο και μια ευρεία γκάμα μετα-δεδομένων που τη βοηθά να χτίσει ένα πλήρες προφίλ για στοχευμένους χρήστες. Αν είναι ανάγκη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βρεθούν αδύναμα σημεία ώστε να εξαπολυθούν άμεσες επιθέσεις.

Δεδομένης της πλατιάς χρήσης του DNS στο δημόσιο ίντερνετ, οι περιπλοκές αυτού του προγράμματος είναι τεράστιες καθώς επηρεάζει χρήστες σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να επιτύχει τους στόχους του, το πρόγραμμα MORECOWBELL χρησιμοποιεί αποκλειστικές υποδομές καμουφλαρισμένες σε διαφορετικές τοποθεσίες όπως η Μαλαισία, η Γερμανία και η Δανία, πλάι σε 13 άλλες χώρες που διατηρούν τα δίκτυα των εξυπηρετητών τους (networks of servers).

Αυτό το κατανεμημένο και κρυφό δίκτυο δίνει στην NSA μια σειρά από στρατηγικά πλεονεκτήματα. Από τη μία, έχει μια παγκόσμια εποπτεία των αναλύσεων του DNS και της διαθεσιμότητας των υπηρεσιών, και από την άλλη, το να χρεωθεί η επιχείρηση στην κυβέρνηση των ΗΠΑ γίνεται πρακτικά αδύνατο.

Παρακολουθώντας το πεδίο μάχης

Αυτό το τελευταίο σημείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού το MORECOWBELL μπορεί να έχει πολύ πρακτική εφαρμογή σε πολεμικές επιχειρήσεις, συγκεκριμένα σε αυτό που η NSA ονομάζει Battle Damage Indicators (στμ.: ένα μετρήσιμο φαινόμενο, είτε ποσοτικά είτε ποιοτικά, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καταδείξει το τραυματισμό ή την αλλαγή του στόχου).

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι επικοινωνίες, η ενέργεια και τα δίκτυα υπολογιστών είναι συχνά στόχοι. Χάρη στο MORECOWBELL, η κυβέρνηση των ΗΠΑ μπορεί να έχει μια εκτίμηση σε πραγματικό χρόνο της αποτελεσματικότητας της επίθεσης με το να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες για τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών στην περιοχή.

Αυτή η μέθοδος είναι φτηνή, αποτελεσματική και εύκολα εφαρμόσιμη για να βελτιστοποιηθούν οι επιθέσεις από αέρος σε ζώνες δύσκολης πρόσβασης ή ορατότητας.

Από το Διαδίκτυο στα διαδίκτυα

Ακόμα και αν η κοινότητα του DNS είναι ενημερωμένη όσον αφορά τα ζητήματα ιδιωτικότητας που περιγράφτηκαν, τα συγκρουόμενα συμφέροντα κάνουν πρακτικά αδύνατη την εύρεση συναίνεσης για μια λύση. Από τη μία, το να τροποποιηθεί ένα σύστημα τόσο ευρέως διαδεδομένο όσο το DNS μπορεί να οδηγήσει σε τεράστια προβλήματα για την καθημερινή χρήση του ίντερνετ για δισεκατομμύρια χρήστες. Από την άλλη, μια αλλαγή που προσπαθεί να δώσει λύσεις σε αυτά τα προβλήματα συγκρούεται με επιχειρηματικά μοντέλα και ισχυρά εθνικά συμφέροντα.

Μέχρι ώρας, υπάρχουν πολλές τεχνικές λύσεις αλλά καμία δεν είναι εντελώς ικανοποιητική. Ανάμεσά τους, και χωρίς να εισέλθουμε σε λεπτομέρειες, υπάρχει μια πρόταση για ελαχιστοποίηση των αναζητήσεων και άλλα λιγότερο ή περισσότερο ριζοσπαστικά εγχειρήματα όπως τα Confidential DNS, DNSCurve, GNU Name System ή Namecoin, με προτερήματα και αδυναμίες.

Σε τελική ανάλυση, κάθε πραγματική λύση πρέπει να περάσει μέσα από ένα υψηλού επιπέδου πολιτικό φραγμό. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι το ίντερνετ δεν είναι ένα πραγματικά αποκεντρωμένο σύστημα. Έχει ένα σαφή ιδιοκτήτη: τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Domain Name System και το γενικό αρχείο IP διευθύνσεων, για παράδειγμα, οι δύο κύριες βάσεις δεδομένων που συγκρατούν το παγκόσμιο ίντερνετ ελέγχονται και οι δύο από οργανισμούς των Ηνωμένων Πολιτειών.

Λόγω αυτού του γεγονότος, και χάρη στην ακούραστη εκμετάλλευση του δικτύου σαν κατασκοπευτική μηχανή, το ρεύμα υπέρ ενός διαδικτύου διαχωρισμένου σύμφωνα με τα εκάστοτε εθνικά συμφέροντα ισχυροποιείται. Στο μέλλον μπορεί να μην υπάρχει ένα Διαδίκτυο αλλά πολλά στρατηγικά διαχωρισμένα διαδίκτυα.

Κάτι παρόμοιο είναι ήδη πραγματικότητα σε χώρες όπως η Κίνα και το Ιράν, που έχουν απομονώσει τα δίκτυά τους ούτως ώστε να ελέγχουν τη ροή της πληροφορίας και να λογοκρίνουν σύμφωνα με τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους.

Προς την μεγαλύτερη αποκέντρωση

Ωστόσο, από τη στιγμή που οι αποκαλύψεις του Snowden προκάλεσαν μια τεράστια αναταραχή στη διεθνή πολιτική σκηνή, ο διάλογος έχει ανοίξει πλήρως. «Η Βραζιλία είναι υπέρ μιας μεγαλύτερης αποκέντρωσης: η διακυβέρνηση του ίντερνετ οφείλει να είναι πολυμερής και πολυτομεακή με πλατύτερη συμμετοχή», δήλωσε ο Πάουλο Μπερνάρδο, υπουργός Επικοινωνιών της Βραζιλίας, και άλλες χώρες των BRICS όπως η Ρωσία δήλωσαν ανοιχτά ότι θα ξεκινήσουν να εγκαθιστούν τις δικές τους οπτικές ίνες.

Την ίδια στιγμή, η Γερμανία έχει προτείνει ένα κλειστό σύστημα που προστατεύει τις Ευρωπαϊκές τηλεπικοινωνίες, οριακά στις γραμμές της συμφωνίας του Σένγκεν. Το επιχείρημά τους είναι πολύ λογικό: γιατί ένα email που στέλνεται από το Βερολίνο στο Παρίσι πρέπει να περάσει από τη Νέα Υόρκη ή το Λονδίνο;

Αυτό το ρεύμα υπέρ μιας μεγαλύτερης αποκέντρωσης πάει ξεκάθαρα ενάντια στα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών, γι' αυτό το λόγο και η κυβέρνηση των ΗΠΑ πολεμάει σκληρά και σε πολλά μέτωπα ώστε να της αντιταχθεί. Με αυτή την έννοια, το μέλλον παραμένει ασαφές.

Αυτό που γνωρίζουμε, ωστόσο, είναι ότι όσο το ίντερνετ συνεχίζει να χρησιμοποιεί την ίδια πεπαλαιωμένη αρχιτεκτονική και τα ίδια πρωτόκολλα, χωρίς ένα κίνημα να αποκεντρωθεί και να εγγυηθεί την ιδιωτικότητα των χρηστών, θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται σαν εργαλείο παρακολουθήσεων και αδιάκριτου ελέγχου για πολιτική, οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία.

το πρωτότυπο κείμενο μπορεί να βρεθεί ΕΔΩ