Η Ντέμπορα Σαντάνα (Déborah Berman-Santana) είναι Πορτορικανή ακτιβίστρια του κινήματος για την ανεξαρτησία του Πουέρτο Ρίκο, συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Γεωγραφίας και Εθνοτικών Σπουδών στο Mills College του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ώκλαντ, από το οποίο συνταξιοδοτήθηκε πρόσφατα. Τη γνωρίσαμε από κοντά τον Οκτώβριο του 2015, οπότε είχαμε τη χαρά να τη φιλοξενήσουμε στην εκδήλωση που διοργάνωσαν από κοινού το Εκτός Γραμμής και το antapoCRISIS με θέμα «Πουέρτο Ρίκο: Διαδρομές του χρέους και της υποτέλειας». Με αφορμή τις νέες σημαντικές εξελίξεις στο Πουέρτο Ρίκο για το ζήτημα του χρέους και της ανεξαρτησίας της χώρας από την ιδιότυπη αποικιακή κατοχή των ΗΠΑ, καθώς και την πρόσφατη νέα παρουσία της ίδιας στην Ελλάδα στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Αλληλεγγύης στον Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα –συμμετείχε και στο Resistance Festival μαζί με τη Λέιλα Χάλεντ–, της ζητήσαμε να μας παρουσιάσει την ιστορική διαμόρφωση του πορτορικανικού ζητήματος και την κατάσταση που διαμορφώνεται σήμερα στο Πουέρτο Ρίκο.

Τα δελτία ειδήσεων από την αμερικανική αποικία του Πουέρτο Ρίκο σημειώνουν ότι η οικονομική κρίση που τα τελευταία χρόνια την έχει χαρακτηρίσει ως την «Ελλάδα της Καραϊβικής» είναι πιθανώς έτοιμη να εκραγεί. Για να καταλάβουμε τι συμβαίνει σε αυτό το αρχιπέλαγος της Καραϊβικής, που ο Γερμανός υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κάποτε πρότεινε στον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τζακ Λιου να το ανταλλάξει με την Ελλάδα, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε κάπως το ιστορικό πλαίσιο της τρέχουσας κρίσης.

Από την εισβολή στο Πουέρτο Ρίκο το 1898, κι έπειτα, στο πλαίσιο του Ισπανοαμερικανικού Πολέμου, οι ΗΠΑ έχουν επωφεληθεί από την αποικιακή τους κτήση στην οποία ταυτόχρονα προκάλεσαν οικονομικές και κοινωνικές κρίσεις. Αυτή η εκμετάλλευση έχει περάσει από διάφορες φάσεις: Πρώτα, το Πουέρτο Ρίκο μετατράπηκε σε αποικία ζαχαροκάλαμου. Έπειτα, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ξεκίνησε η «Επιχείρηση Bootstrap»,[1] το πρόγραμμα «ανάπτυξης του τρίτου κόσμου μέσω εξαγωγικής εκβιομηχάνισης». Αυτό συνδύασε φτηνή εργασία με φορολογικές απαλλαγές για τις επιχειρήσεις και άλλα κίνητρα ώστε να μετατραπεί το Πούερτο Ρίκο από αγροτική σε βιομηχανική κοινωνία, παρέχοντας παράλληλα ένα υπόδειγμα για παρόμοια προγράμματα σε όλον τον «τρίτο κόσμο» – και πλέον μέσα από τις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) στην Ελλάδα. Το Πουέρτο Ρίκο επίσης χρησιμοποιήθηκε ως ένα γιγάντιο εργαστήριο για στρατιωτικά και άλλα πειράματα καθώς και ως μονοπωλιακή αγορά για τεράστιες αλυσίδες, όπως τα Walmart (στο Πουέρτο Ρίκο υπάρχουν περισσότερα Walmart ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο).

Οι ΗΠΑ ορίζουν το καθεστώς του Πουέρτο Ρίκο ως μια «περιοχή δίχως νομική προσωπικότητα, που ανήκει στις ΗΠΑ αλλά δεν αποτελεί τμήμα τους». Είναι μια κλασική αποικία, χωρίς καν το πρόσχημα ανεξάρτητου κράτους – και φυσικά δεν έχει καμία κυριαρχία. Το 1952 οι ΗΠΑ κατάφεραν να αφαιρέσουν το Πουέρτο Ρίκο από τη λίστα των «μη αυτοκυβερνούμενων περιοχών» των Ηνωμένων Εθνών, μέσω της μετονομασίας του σε «κοινοπολιτεία» (στα ισπανικά «Estado Libre Asociado»). Επιτράπηκε στο Πουέρτο Ρίκο να εκλέξει δικό του κυβερνήτη, να εκπονήσει σύνταγμα (το οποίο τροποποιήθηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ για να απαλειφθούν οι εγγυήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προστεθούν απαιτήσεις για πληρωμή χρεών) και να διαχειρίζεται τον προϋπολογισμό του. Όπως θα δούμε, τους τελευταίους μήνες, αυτή η απάτη έχει κατεδαφιστεί από την ίδια την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Ξεκινώντας τη δεκαετία του 1990, οι ΗΠΑ άρχισαν να καταργούν σταδιακά τις επιχειρηματικές φορολογικές απαλλαγές για εργοστάσια στο Πουέρτο Ρίκο, οι οποίες εξαλείφθηκαν εντελώς το 2006 – διόλου συμπτωματικά, την αρχή της τρέχουσας οικονομικής του κρίσης. Επίσης, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον Κλίντον ανακάλεσε νόμους που ρύθμιζαν τον τραπεζικό τομέα, έτσι ώστε εταιρείες όπως η Goldman Sachs να είναι πλέον ελεύθερες να δημιουργήσουν και να κερδοφορούν από όλο και πιο κερδοσκοπικές χρηματοπιστωτικές αγορές. Εξαιτίας του αποικιακού θεσμικού του καθεστώτος, το Πουέρτο Ρίκο δεν έχει ούτε τις εξασφαλίσεις τού να είναι μέρος των ΗΠΑ ούτε την πρόσβαση σε διεθνείς χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς, διαθέσιμους σε ανεξάρτητα κράτη. Έτσι, τα ομόλογα του Πουέρτο Ρίκο έλαβαν ειδικές «τριπλές απαλλαγές», που τα έκαναν ακαταμάχητα σε διαχειριστές συνταξιοδοτικών επενδυτικών ταμείων και σε άλλες επενδυτικές εταιρείες της Wall Street, παρότι ήταν εμφανές ότι η πορτορικανική οικονομία συρρικνωνόταν, καθιστώντας αμφίβολη τη βιωσιμότητα του χρέους.

Από τη μεριά τους, τα δύο κόμματα - αποικιοκρατικά υποχείρια που εναλλάχτηκαν στον έλεγχο της κυβέρνησης του Πουέρτο Ρίκο (το PNP,[2] που είναι υπέρ της μετατροπής του Πουέρτο Ρίκο σε πεντηκοστή πρώτη πολιτεία, και το PPD,[3] που υποστηρίζει το τωρινό καθεστώς με περισσότερη αυτονομία) δανείστηκαν ολοένα και περισσότερα ώστε να κρατήσουν τον δημόσιο τομέα σε λειτουργία, να παρέχουν υπηρεσίες, αλλά –κυρίως– να διασφαλίσουν ότι οι φίλοι τους θα εξακολουθούσαν να λαμβάνουν προσοδοφόρες συμβάσεις (το υπέρ της ανεξαρτησίας PIP[4] υπήρξε από τη δεκαετία του 1950 κόμμα μειοψηφίας, για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων η καταστολή και οι διαιρέσεις ανάμεσα στην «αριστερά» και τις ομάδες «υπέρ της ανεξαρτησίας»). Το 2009, ένας δεξιός, υπέρ της μετατροπής του Πουέρτο Ρίκο σε πολιτεία, κυβερνήτης –που υποστηριζόταν από τους αδερφούς Κοχ των ΗΠΑ– κήρυξε «κατάσταση δημοσιονομικής έκτακτης ανάγκης» και πέρασε έναν νόμο με τον οποίο απολύθηκαν 30.000 δημόσιοι υπάλληλοι, με αποτέλεσμα μια ήδη αδύναμη οικονομία να τεθεί σχεδόν εκτός ελέγχου. Τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα τόσων απολύσεων κατέληξαν μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα σε συνολική απώλεια περισσότερων από 100.000 θέσεων εργασίας και αύξησαν τη μετανάστευση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η κυβέρνηση πρότεινε δεκάδες περιβαλλοντικά επιβλαβή και οικονομικά αμφιλεγόμενα σχέδια, όπως γιγάντιους αγωγούς αερίου μέσα από τα βουνά, ογκώδεις περιφερειακούς αποτεφρωτήρες αποβλήτων και τεράστια ηλιακά και αιολικά πάρκα – συμπεριλαμβανομένου ενός αιολικού πάρκου της Siemens σε κάποιες από τις καλύτερες αγροτικές γαίες του Πουέρτο Ρίκο. Το ότι μόνο κάποια από αυτά τα σχέδια έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα οφείλεται σε τεράστιους τοπικούς αγώνες – αν και κανένα δεν έχει εγκαταλειφθεί ολωσδιόλου.

Από το 2011 περίπου κι έπειτα, οίκοι αξιολόγησης όπως η Moody’s άρχισαν να υποβαθμίζουν την πιστοληπτική ικανότητα διαφόρων οργανισμών του πορτορικανικού δημοσίου, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα επιτόκια δανεισμού και πολλές επενδυτικές εταιρείες να ψάξουν τρόπους να πουλήσουν τα μερίδιά τους. Όσο χαμηλότερα έπεφτε η πιστοληπτική ικανότητα τόσο φθηνότερα γίνονταν τα δάνεια. Εντέλει, το 2014, τα δάνεια του Πουέρτο Ρίκο έφτασαν στο επίπεδο «junk» (η Wall Street αναφέρεται στα δάνεια του Πουέρτο Ρίκο ως τα «πιο σκουπίδια από τα σκουπίδια»). Αλλά το Πουέρτο Ρίκο συνέχισε να δανείζεται, πλέον με μικρούς χρόνους ωρίμανσης και υψηλότερο επιτόκιο από ποτέ. Τα μεγάλα hedge funds –τα λεγόμενα αρπακτικά– ξεκίνησαν να αγοράζουν περισσότερους πορτορικανικούς τίτλους σε φθηνότερες τιμές, πληρώνοντας σε κάποιες περιπτώσεις μόνο το 10% της ονομαστικής αξίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, σήμερα διακρατούν τουλάχιστον το 50% του χρέους του Πουέρτο Ρίκο. Οι διάφοροι Τζων Πόλσον και Πωλ Σίνγκερ είναι μόνο δύο από τους πολλούς ληστρικούς επενδυτές που τώρα κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος του χρέους του Πουέρτο Ρίκο – και είναι οι βασικοί αντίπαλοι της διαπραγμάτευσης για την αναδιάρθρωση του χρέους. Αποτελούν επίσης τη βασική ομάδα πίεσης που θέλει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αναλάβει απευθείας την πορτορικανική διοίκηση, την οικονομία, τις υποδομές και τους φυσικούς πόρους του Πουέρτο Ρίκο – όλα για να διασφαλίσουν ότι τα αρπαχτικά θα πληρωθούν το 100% του χρέους, με τόκο. Έπειτα, το 2015, ο τωρινός κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο χαρακτήρισε δημοσίως το χρέος «μη βιώσιμο», παρότι μέχρι τον Μάιο του 2016 δεν είχε αθετηθεί πληρωμή καμιάς δόσης. Μια πολύ μεγαλύτερη δόση χρέους έληξε την 1η Ιουλίου 2016, γεγονός που έθεσε τις βάσεις για την έγκριση και από τα δύο σώματα του Κογκρέσου των ΗΠΑ ενός νομοσχεδίου το οποίο υπογράφηκε από τον πρόεδρο Ομπάμα στις 30 Ιουνίου (ερωτηθείς σχετικά, ο Ομπάμα χρησιμοποίησε μια φράση οικεία στους Έλληνες: «Δεν υπάρχει σχέδιο Β για το Πουέρτο Ρίκο»).

Ως αποικία των ΗΠΑ, το Πουέρτο Ρίκο δεν μπορεί να κηρύξει χρεοκοπία ούτε να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση βάσει του «Άρθρου 9»,[5] όπως δύνανται οι πενήντα πολιτείες. Ούτε μπορεί να περάσει το δικό της «Άρθρο 9». Η σημερινή κυβέρνηση επιχείρησε να το κάνει αλλά προσβλήθηκε στο Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ και έχασε. Τον Ιούνιο του 2016, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι το Πουέρτο Ρίκο δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τους νόμους των ΗΠΑ για τη χρεοκοπία ούτε και να δημιουργήσει δικούς του. Εντωμεταξύ, τα αρπαχτικά κεφάλαια άσκησαν εντατικό λόμπινγκ στο Κογκρέσο των ΗΠΑ ώστε να μην υπάρξει καμιά «διάσωση» του Πουέρτο Ρίκο που να περιλαμβάνει αναδιάρθρωση χρέους, πόσο μάλλον κούρεμα. Έτσι, την άνοιξη του 2016 η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, για να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους του Πουέρτο Ρίκο, παρουσίασε ένα νομοσχέδιο με το ακρωνύμιο PROMESA («υπόσχεση» στα ισπανικά). Η πορτορικανική λαϊκή κουλτούρα περιλαμβάνει παραδοσιακές γιορτές με τη μουσική μας και χορό για να γιορτάσουμε την εκπλήρωση των προσευχών. Αυτές οι εκδηλώσεις ονομάζονται «promesas» – και πολλοί Πορτορικανοί προσβάλλονται από τη χρήση του όρου από το Κογκρέσο των ΗΠΑ.

Συνοπτικά, το νομοσχέδιο καλεί τον πρόεδρο να ορίσει εφτά τεχνοκράτες –ένα «συμβούλιο δημοσιονομικού ελέγχου», ή «junta» στα ισπανικά– που θα αποσταλούν στο Πουέρτο Ρίκο και (με έξοδα του ίδιου του Πουέρτο Ρίκο) θα επιθεωρήσουν κάθε ίδρυμα, κάθε νόμο, κάθε αντικείμενο του προϋπολογισμού, κάθε φυσικό πόρο, πάντα με σκοπό την ακύρωση κάθε όψης της πορτορικανικής ζωής που διαφυλάττει οτιδήποτε για τον λαό. Για παράδειγμα: να ακυρωθεί ένας περιβαλλοντικός νόμος που εμποδίζει την αποδάσωση σε μια ευαίσθητη περιοχή ώστε να προωθηθεί ένα σχέδιο επιβλαβές για το περιβάλλον· να μειωθεί ο ελάχιστος μισθός για εργάτες κάτω των 25 ετών από 7,5 σε 4,25 δολάρια την ώρα· να μπορούν να τριπλασιαστούν λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος· να μειωθούν οι συντάξεις και να εκμηδενιστούν οι απαραίτητες υπηρεσίες· να μπορούν να κλείσουν σχολεία και νοσοκομεία και να καταργηθούν ολόκληρες υπηρεσίες· να μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί μια πανέμορφη παραλία και να πουληθεί. Και όλα αυτά να χρησιμοποιηθούν για να καλυφθούν οι δόσεις του χρέους στα αρπακτικά της Wall Street. Και οποιοσδήποτε Πορτορικανός αξιωματούχος που θα αρνούνταν να υπακούσει στις διαταγές της junta να μπορεί να απολυθεί, να του επιβληθεί πρόστιμο ή ακόμα και να φυλακιστεί. Εν συντομία, κάθε πρόσχημα για τον τερματισμό ή τη χαλάρωση του αποικιακού πολιτικού θεσμικού καθεστώτος του Πουέρτο Ρίκο να καταρριφθεί. Ακόμα χειρότερα, δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη για οικονομική ανάπτυξη, καμιά προσπάθεια να αποτραπεί η κατάρρευση υπηρεσιών, καμιά αναγνώριση ότι η μετανάστευση πιθανότατα θα αυξηθεί, κανένα τελικό όριο για τη junta.

Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ δεν θα εγγυηθεί το χρέος του Πουέρτο Ρίκο, παρότι οι ΗΠΑ είναι σε τελική ανάλυση υπεύθυνες για το χρέος του, ως αποικίας χωρίς καμιά κυριαρχία. Η ειρωνεία του πράγματος είναι ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη Συνθήκη του Παρισιού του 1898, που τερμάτισε τον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμο, οι ΗΠΑ υποστήριξαν ότι το χρέος της Κούβας είχε συναφθεί από μια αποικιακή κυβέρνηση και ως εκ τούτου ήταν απεχθές, παράνομο και ανήκε στην αποικιακή εξουσία. Αυτή είναι μία από τις θεμέλιες λίθους τής διεθνώς αναγνωρισμένης έννοιας του «απεχθούς χρέους». Παρ’ όλα αυτά, οι ΗΠΑ δεν θα αναγνωρίσουν την ευθύνη τους για το χρέος της αποικίας τους, του Πουέρτο Ρίκο. Όσο για την απειλή της αυξημένης μετανάστευσης: Οι ΗΠΑ έχουν μια καλά καταγεγραμμένη ιστορία προσπάθειας να αδειάσουν το Πουέρτο Ρίκο από τον λαό του, από τα προγράμματα αποστείρωσης με τα υψηλότερα ποσοστά στον κόσμο (35% των γυναικών από το 1930 ως το 1970), στα σχέδια εκπατρισμού προς τη Χαβάη, την Αλάσκα, τον Αμαζόνιο και πολλά άλλα μέρη των ΗΠΑ. Όπως ο μεγάλος ηγέτης μας και μάρτυρας της ανεξαρτησίας δρ Πέδρο Αλμπίσου Κάμπος συνήθιζε να λέει, «θέλουν το κλουβί, αλλά όχι το πουλί».

Πώς λοιπόν έχουν αντισταθεί οι άνθρωποι του Πουέρτο Ρίκο; Παρά τους περισσότερους από πέντε αιώνες αποικιακής κυριαρχίας (400 χρόνια κάτω από ισπανική κατοχή και 118 χρόνια κάτω από την κατοχή των ΗΠΑ)· παρά την καταστολή, που συμπεριλάμβανε φόνους, βασανισμούς, φυλακίσεις, παρακολουθήσεις, μαύρες λίστες εργασίας και εξορία· και παρά την αποεκπαίδευση και τα επιλεκτικά οφέλη του κράτους πρόνοιας, που ενθάρρυνε την εξάρτηση και μια αίσθηση κατωτερότητας, υπήρξαν πάντα Πορτορικανοί που αντιστάθηκαν με πολλούς τρόπους και που έχουν εργαστεί για να προσφέρουν εναλλακτικές. Κάθε περιβαλλοντικό, πολιτισμικό, οικονομικό, κοινωνικό και τοπικό κίνημα είχε ισχυρή και συχνά κρίσιμη υποστήριξη από ακτιβιστές που προσδιορίζονταν ως υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας. Παρότι στα διάφορα κινήματα ανεξαρτησίας έχει κατά καιρούς συμπεριληφθεί και η ένοπλη πάλη (καθώς και η έντονη καταστολή), η παρουσία τους είναι πάντοτε ευδιάκριτη στη μουσική και τον χορό μας, στη λογοτεχνία, τις αθλητικές μας ομάδες, τα φεστιβάλ, ακόμα και τα αστεία μας.

Οι independentistas έχουμε επίσης υποφέρει από διαιρέσεις μεταξύ μας, κάποιες από τις οποίες είναι ιδεολογικές, αλλά ακόμα και εξαιτίας προσωπικών ζητημάτων που διαρκώς δημιουργούν εμπόδια στην ενότητα. Επίσης, έχει υπάρξει τόσο μεγάλη λογοκρισία απέναντι στις προτάσεις και μια ανεξάρτητη Δημοκρατία του Πουέρτο Ρίκο που σήμερα –που πολλοί Πορτορικανοί συνειδητοποιούν ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να μας «σώσουν»– οι αυθεντίες των μέσων μαζικής ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι οι independentistas δεν έχουν καμιά υποστήριξη επειδή ποτέ δεν προσέφεραν λεπτομερή σχέδια και εναλλακτικές… Κάτι το οποίο δεν είναι αλήθεια αλλά έχει αγνοηθεί. Και κάποιοι άνθρωποι στην αριστερά (παρότι βέβαια ο χώρος δεν ταυτίζεται με τους υπέρμαχους της ανεξαρτησίας) είναι τόσο θυμωμένοι με τις συμπεριφορές ορισμένων ηγετών των independentistas που δεν θα τους υποστηρίξουν. Ωστόσο, ποτέ δεν υπήρξε μεγαλύτερη ανάγκη για ενότητα από σήμερα! Πρέπει να ενωθούμε για να πολεμήσουμε τη junta, αλλά επίσης να πολεμήσουμε και τα δύο αποικιακά κόμματα που πλούτισαν ως λακέδες της Ουάσινγκτον. Άλλωστε, πολλοί συνεχιζόμενοι αγώνες ενάντια στα καταστροφικά σχέδια –συμπεριλαμβανομένων του χτισίματος και της ιδιωτικοποίησης παραλιών, της αποδάσωσης, της απόρριψης αποβλήτων και τέφρας άνθρακα, των πειραματικών αγροκτημάτων της Monsanto, των τοξικών του στρατού, της έξωσης φτωχών κοινοτήτων για να διευκολυνθούν νέα σχέδια αποκλειστικά για τους πλούσιους, για να αναφέρουμε μόνο μερικά από αυτά–, σωματεία δασκάλων και κοινωφελών επιχειρήσεων, κοινοτικές οργανώσεις, ομάδες υπέρ της ανεξαρτησίας και σοσιαλιστικές ομάδες εργάζονται για να συγκροτήσουν συμμαχίες και να τις διευρύνουν όσο περισσότερο μπορούν. Ο άμεσος στόχος είναι να παλέψουν ενάντια στην πρόταση της junta, αλλά αν εγκριθεί, να οργανώσουν μαζική πολιτική ανυπακοή ενάντιά της.[6]

Σε αυτόν τον αγώνα προστίθεται μια πολύ δυνατή καμπάνια να αναγκάσουμε τον πρόεδρο Ομπάμα να ελευθερώσει τον Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα, ο οποίος είναι φυλακισμένος στις ΗΠΑ επί 35 χρόνια για τον αγώνα του υπέρ της ανεξαρτησίας του Πουέρτο Ρίκο. Ενώ ήταν μέλος μιας ομάδας που συμπεριλάμβανε την ένοπλη πάλη ως επιλογή, δεν κατηγορήθηκε ούτε καταδικάστηκε για καμιά βίαιη πράξη. Σχεδόν όλη η ποινή του, πενήντα πέντε χρόνια, είναι γι’ αυτό που ονομάζεται «υποκίνηση συνωμοσίας για την ανατροπή των ΗΠΑ ή της εξουσίας των ΗΠΑ». Στην ουσία, ο Όσκαρ, είναι ο Νέλσον Μαντέλα του Πουέρτο Ρίκο. Κάθε πολιτική πτέρυγα στο Πουέρτο Ρίκο υποστηρίζει την απελευθέρωσή του.

Η Ελλάδα είναι τμήμα μιας Διεθνούς Ημέρας Αλληλεγγύης στον Όσκαρ, στις 20 Ιουνίου, στην Αθήνα. Δραστηριότητες οργανώνονται σε τριάντα πέντε χώρες – μία για καθένα από τα χρόνια του Όσκαρ στη φυλακή. Η 20ή Ιουνίου είναι επίσης η πρώτη ημέρα ακροάσεων της Επιτροπής Αποαποικιοποίησης των Ηνωμένων Εθνών για το Πουέρτο Ρίκο. Με τις ΗΠΑ να επιβάλλουν μια junta και να δηλώνουν ανοιχτά ότι το Πουέρτο Ρίκο δεν έχει καμιά κυριαρχία –και είναι μια περιοχή που οι ΗΠΑ θα μπορούσαν ακόμα και να χαρίσουν σε κάποια άλλη χώρα– αυτή μπορεί να είναι μία από τις πιο σημαντικές εκ των πολλών ακροάσεων των Ηνωμένων Εθνών για το Πουέρτο Ρίκο.

Επιγραμματικά, τι απαιτούν οι περισσότεροι άνθρωποι που απορρίπτουν τη junta; Δίνουμε εδώ κάποια σημεία συμφωνίας:

Μονομερής στάση πληρωμών του χρέους. Ούτε του αρχικού ούτε του τόκου, NADA – ΤΙΠΟΤΑ.

Οι πιστωτές θα πρέπει να έρθουν σε διαπραγματεύσεις με το Πουέρτο Ρίκο.

Έλεγχος του χρέους, για να δούμε ακριβώς ποιοι υπέγραψαν και επωφελήθηκαν, και να απαγγελθούν εγκληματικές κατηγορίες εναντίον τους.

Τερματισμός του αποικιακού καθεστώτος του Πουέρτο Ρίκο!

Δημιουργία Συντακτικής Συνέλευσης μη ελεγχόμενης από τα πολιτικά κόμματα, ώστε να συμφωνήσουμε πάνω σε ένα μη αποικιακό και μη εξαρτημένο από τις ΗΠΑ καθεστώς, κι έπειτα απαίτηση αποδέσμευσης από τις ΗΠΑ.

Το μόνο καθεστώς που σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες απορρίπτουν οι ΗΠΑ είναι η ανεξαρτησία. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πουν όχι σε μετατροπή σε πολιτεία ή σε κάποιο άλλο καθεστώς ελεύθερης διασύνδεσης. Επιπροσθέτως, μια λύση του πολιτικού μας καθεστώτος θα έπρεπε να συμπεριλάβει και αποζημίωση από τις ΗΠΑ για τα 118 χρόνια αποικιακής εκμετάλλευσης. Το 73 δισεκατομμυρίων δολαρίων δημόσιο χρέος του Πουέρτο Ρίκο είναι μικρό σε σύγκριση με τα εκτιμώμενα κοντά στο τρισεκατομμύριο δολάρια που οι ΗΠΑ έχουν αποσπάσει από το Πουέρτο Ρίκο με διάφορα μέσα.

Τέλος, το Πουέρτο Ρίκο είναι τμήμα της Λατινικής Αμερικής. Υπάρχει μια παροιμία στη Λατινική Αμερική, ότι η ανεξαρτησία της δεν θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το Πουέρτο Ρίκο να γίνει ανεξάρτητο. Παρά τα 118 χρόνια κυριαρχίας των ΗΠΑ, οι Πορτορικανοί παραμένουν πολύ περήφανοι για τη δική τους εθνική και πολιτισμική ταυτότητα. Ακόμα και οι μη υποστηρικτές της ανεξαρτησίας συχνά αναφέρονται στο έθνος μας ως χωριστό από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και όταν ταξιδεύουμε στη Λατινική Αμερική, διαπιστώνουμε ότι είμαστε μέρος αυτού που ονομάζεται «La Patria Grande» («Η Μεγάλη Πατρίδα»). Άρα, η πολιτική ανεξαρτησία δεν είναι αυτοσκοπός αλλά απαραίτητη αρχή. Τι στ’ αλήθεια αναζητούμε; Μια ευκαιρία να πάρουμε εμείς τις αποφάσεις που μας επηρεάζουν περισσότερο: οι οικογένειες, οι κοινότητές μας όχι απλώς να επιβιώσουν αλλά να ευημερήσουν, ώστε τα παιδιά των παιδιών μας να έχουν ίσως την ευκαιρία να νοιαστούν και να απολαύσουν την όμορφη χώρα και τον πολιτισμό στον οποίον ανήκουμε και να μπορούμε να μοιραζόμαστε ελεύθερα, και με αμοιβαίο σεβασμό, με άλλους λαούς. Άλλωστε, αυτός δεν θα πρέπει να είναι ο σκοπός των αγώνων για ανεξαρτησία, δικαιοσύνη και αληθινή δημοκρατία;

Ιούνιος 2016