Η περίοδος που διανύουμε, από την αρχή της φετινής χρονιάς δείχνει και κινδύνους αλλά και δυνατότητες για το φοιτητικό κίνημα. Η αλήθεια είναι οτι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια επίθεση που αφορά ολόκληρη τη γενιά μας και έρχεται να αναδιαμορφώσει τελείως το πώς θα σπουδάζουμε, το πώς θα εργαζόμαστε, το πώς θα ζούμε. Κι ενώ είμαστε ουσιαστικά η πρώτη γενιά που θα ζήσει πολύ χειρότερα από την προηγούμενη, η κατάσταση εντός των φοιτητικών χώρων, οι συλλογικές διαδικασίες και οι κινηματικές διεργασίες δείχνουν –ακόμη τουλάχιστον– πολύ ψηγματικά την εναντίωση σε όλα αυτά· πολύ περισσότερο λείπει το θετικό πρόταγμα στους αγώνες που δίνονται, λείπει η προοπτική της νίκης για τη γενιά μας, για να ζήσουμε αλλιώς.

Όσο αυτή η κατάσταση διευρύνεται, τα καθήκοντα της αριστεράς στα πανεπιστήμια, να ανοίξει τα ερωτήματα, να δώσει απαντήσεις, να οδηγήσει σε έναν δρόμο ριζοσπαστικής μαχητικής διεκδίκησης για τη νεολαία, όλο και αυξάνονται. Ωστόσο, η αδράνεια και η νηνεμία –σε κεντρικό κυρίως επίπεδο– του φοιτητικού κινήματος των τελευταίων χρόνων έχει δείξει πως σε έναν βαθμό η φοιτητική αριστερά δεν έχει καταφέρει να συνενώσει τους επιμέρους αγώνες, να εκφράσει όλη αυτή τη δυσαρέσκεια και την έλλειψη θετικής αφήγησης για τη γενιά μας δίνοντας νόημα στους αγώνες με νικηφόρα προοπτική.

Σε καιρούς όπως οι σημερινοί, όπου οι τάσεις αντιπολιτικής οξύνονται στο φοιτητικό στρώμα και όπου ο όρος «αριστερά» σημαίνει πολύ λιγότερα για στον κόσμο απ’ ό,τι παλιότερα, που υπάρχει σημαντική αποστασιοποίηση από την έννοια του συνδικαλισμού και τις πτυχές μιας αριστερής πρακτικής και φυσιογνωμίας, η στρατηγική μας τοποθέτηση για την αναγκαιότητα ανασύνθεσης κοινωνικού και πολιτικού υποκειμένου ως μια διαδικασία πειραματισμού, ζυμώσεων, διαλεκτικής υπέρβασης των επιμέρους αντιλήψεων αποκτούσε σημαντική επικαιρότητα. Ταυτόχρονα το πεδίο που διάνοιξε η αποχώρηση της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ και η αριστερή κριτική στην εφαρμογή του μνημονίου έδωσε τα απαιτούμενα υλικά που μπορούν να συμβάλουν σε μια ανασυνθετική διαδικασία.

H διαδικασία αυτή έχει ξεκινήσει ήδη από την προηγούμενη χρονιά και μέτρησε σημαντικά βήματα, τόσο για το εσωτερικό της αριστεράς όσο και για τους συλλόγους. Μέσα από κοινές διαδικασίες ανά κοινωνικούς χώρους έγινε εφικτή η παραγωγή κοινών πρακτικών και η ζύμωση των ερωτημάτων ενώ άνοιξε τη κουβέντα για τον επαναπροσδιορισμό των στόχων της αριστεράς στα πανεπιστήμια σήμερα. Φάνηκε μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών και την ώσμωση των επιμέρους προσεγγίσεων, που μας έκαναν πιο ικανούς να παραγάγουμε τα αναγκαία βήματα και μορφές απεύθυνσης στα φοιτητικά αμφιθέατρα που θα εκφράσουν με άμεσο και βιωματικό τρόπο τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς της νεολαίας.

Αποτύπωση αυτής της προσπάθειας και ορόσημό της ήταν και η κοινή εκλογική κάθοδος των δυνάμεων ΕΑΑΚ - ΑΡΕΝ - ΑΡΔΙΝ σε πολλούς κοινωνικούς χώρους στις περσινές φοιτητικές εκλογές. Η επιμονή μιας ανασυνθετικής πολιτικής λογικής παρόλο που μπορεί να μη διεμβόλισε μαζικά τους φοιτητικούς συλλόγους (δεδομένης και της πολύ δύσκολης συγκυρίας) κατάφερε ωστόσο να υλοποιήσει το κοινωνικά αναγκαίο, την ενιαιομετωπική δράση, όσο και να ανοίξει την κουβέντα για την ανασύνθεση των πρακτικών εντός των συλλόγων αλλά και των ίδιων των σχεδίων και των γραμμών που αποτυπώνονται στο φοιτητικό κίνημα.

Τη φετινή χρονιά, με το κεκτημένο των κοινών εκλογικών κατεβασμάτων εμβαθύναμε τη λογική της ανασύνθεσης. Εκτός από τον βολονταρισμό, που πίεζε όλη την αριστερά να κινηθεί σε ενιαιομετωπική κατεύθυνση (όπως κυρίως δρούσαμε την περσινή χρονιά), τα κεκτημένα τής μέχρι τώρα διαδικασίας μάς έδωσαν τη δυνατότητα να μετρήσουμε ορισμένα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας. Η γενική κατεύθυνση της ανασύνθεσης μετασχηματίστηκε σε συγκεκριμένο σχέδιο που με βάση τα επίδικα της συγκυρίας θα μπορούσε να αναμετρηθεί με τη διαλεκτική μιας αντικαπιταλιστικής πολιτικής με μια πολιτική μαζικής απεύθυνσης. Υπ’ αυτή την έννοια, ο ήδη υπάρχων συντονισμός ανά κοινωνικό χώρο αναβαθμίστηκε σε πιο οριζόντιο επίπεδο προκειμένου να επεξεργαστούμε αλλά και να ανοίξουμε πλατιά τη συζήτηση. Πάρθηκε λοιπόν στη Πάτρα η πρωτοβουλία για μια ανοιχτή πολιτική συζήτηση αριστερών σχημάτων και ανένταχτων αγωνιστών με θέμα τα επαγγελματικά δικαιώματα και την εργασιακή προοπτική, το σημείο δηλαδή που συμπυκνώνεται η επίθεση που δέχεται σήμερα η φοιτητιώσα νεολαία. Μια συζήτηση στην οποία συμμετείχαν σχήματα της ΕΑΑΚ, της ΑΡΕΝ και του ΑΡΔΙΝ, ανοιχτή για κάθε αριστερό αγωνιστή φοιτητή που θεωρεί κρίσιμη τη συλλογική πάλη.

Αναμετρηθήκαμε με τις επιθετικές τομές που έρχονται, τα ερωτήματα που ανοίγουν γύρω από αυτές, για την κατάσταση εντός των συλλόγων και το κλίμα που επικρατεί. Ζητούμενο ήταν πώς εμείς σαν σχήματα, σαν αγωνιστές θα καταφέρουμε θα χτίσουμε ένα ρεύμα αντίρροπο σε όλες αυτές τις κατευθύνσεις που βάζουν τη γενιά μας στο καλούπι της πειθαρχίας, της ανταγωνιστικότητας, της σιωπηλής αποδοχής όσων μας πλήττουν και εντέλει στο καλούπι για μια ζωή με άθλιους μισθούς, χωρίς δικαιώματα, με τις χειρότερες εργασιακές συνθήκες.

Με ανοιχτή φυσιογνωμία, πραγματικούς προβληματισμούς, μεταβίβαση των εμπειριών κάθε σχήματος από κάθε χώρο, η κουβέντα έγινε υπό το πρίσμα της αναζήτησης και της διερεύνησης των πρακτικών και των μορφών πάλης που μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση. Έτσι, μέσα από μια συζήτηση που έθετε πολιτικό κέντρο στην κουβέντα, με τοποθετήσεις που προσπαθούσαν με διεισδυτικότητα να στοιχειοθετήσουν μια πολιτική λογική χωρίς ευκολίες και αυτοματισμούς, με μια αντιπαράθεση με την πραγματική θέση του συνομιλητή και όχι με μια εύκολη σχηματοποίηση αναδείχτηκαν κάποιοι κοινοί τόποι. Κοινοί τόποι που δεν έμειναν σε μια κλειστή κουβέντα εντός του αμφιθεάτρου, μετουσιώθηκαν σε συζήτηση εντός των συλλόγων και των γενικών συνελεύσεων και έγινε προσπάθεια να ψηλαφιστεί μια κίνηση γύρω από αυτούς. Κομμάτι αυτής της κίνησης ήταν η κινητοποίηση στις 30.3 στο Υπουργείο Παιδείας αλλά και η λογική πίσω από αυτήν, που μέτρησε τέσσερις φοιτητικούς συλλόγους οι οποίοι ταξίδεψαν από την Πάτρα στην Αθήνα για να κεντρικοποιήσουν τα αιτήματά τους.

Εντέλει αυτή η συζήτηση έχει νόημα γιατί κάνει άλλο ένα βήμα μπροστά στην όλη υπόθεση της ανασύνθεσης με τα μάτια στραμμένα στο κίνημα, για μια φοιτητική αριστερά που θα χτίσει κάτι πολύ μεγαλύτερο από τον σημερινό εαυτό της. Εξάλλου η συνολική λογική γύρω από την ανασύνθεση και τις μετωπικές διεργασίες δεν αφορά την ενότητα για την ενότητα, μια λογική που διαχρονικά έχει αποδείξει τα όριά της. Αφορά τη συσπείρωση δυνάμεων και αγωνιστών ενάντια στο σεχταρισμό και τις «μοναδικές αλήθειες», πάνω στο κοινωνικά αναγκαίο περιεχόμενο. Αφορά, την συσπείρωση που συνδυάζει τον πλούτο διαφορετικών ρευμάτων και αφηγήσεων, την ενεργοποίηση και την οργάνωση πλατύτερων (λιγότερο πολιτικοποιημένων) ακροατηρίων με την πολιτική επικινδυνότητα και τη ριζοσπαστική φυσιογνωμία. Ως εκ τούτου, το αποτέλεσμα της όποιας ανασυνθετικής διεργασίας είναι κάτι νέο, σε τομή και συνέχεια με το προϋπάρχον.

Πέραν όλων των παραπάνω, το κοινό χαρακτηριστικό των δυνάμεων που εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο είναι πιο βαθύ και αφορά το πώς από κοινού μπορούμε να συμβάλουμε στην ανάδυση μιας νέας μαχητικότητας και διεκδικητικότητας για τη σημερινή νεολαία, μιας νέας ριζοσπαστικής ποιότητας που θα σπάσει την αδράνεια, την ηττοπάθεια, θα έρθει σε ρήξη με τη λογική του αδιέξοδου. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συσπείρωση και ενεργή εμπλοκή όλων των δυνάμεων που αποτελούν σήμερα τη φοιτητική αριστερά, κάτι που σε αυτήν την ανοιχτή πολιτική συζήτηση δεν έγινε, αλλά ευελπιστούμε στη συνέχεια να γίνει καθώς θεωρούμε πως οποιαδήποτε ανασυνθετική διαδικασία πρέπει να εμπεριέχει όλον τον πλούτο των ρευμάτων που έχουν συμβάλει και συνεχίζουν να συμβάλλουν στην υπόθεση της ανάδειξης ενός μαχητικού φοιτητικού κινήματος. Θα πρέπει η φοιτητική αριστερά να αποτελέσει εκείνον τον χώρο-εργαστήρι, χώρο αναστοχασμού σε πολιτικό επίπεδο και πειραματισμού στο κοινωνικό επίπεδο που θα εκφράζεται μέσα από ένα σχήμα ανά κοινωνικό χώρο. Γιατί οι πολιτικές που εφαρμόζονται σήμερα αποκλείουν τη γενιά μας και χρειάζεται να απαντηθούν μέσα από έναν νέο τρόπο άσκησης πολιτικής που θα μπορεί να εμπνέει και κυρίως να βάζει αναχώματα και να προκαλεί ρήγματα σε αυτές τις πολιτικές.

Η ανοιχτή πολιτική συζήτηση ήταν ένα πρώτο βήμα που ελπίζουμε να συμβάλει στη συνολικότερη προσπάθεια οικοδόμησης μιας νέας φυσιογνωμίας και πρακτικής της αριστεράς εντός των συλλόγων, να δώσει ένα άλλο στίγμα για τους αγώνες που έρχονται. Η αρχή έγινε στις 30.3 στο Υπουργείο Παιδείας, μέσα από τη μαζική και αγωνιστική κινητοποίηση των φοιτητικών συλλόγων. Θεωρούμε πως αυτή η συζήτηση πρέπει να λειτουργήσει ως έναυσμα για τη συνέχεια και την εμβάθυνση της διαδικασίας της ανασύνθεσης, ως μια διαδικασία κοινωνικά χρήσιμη και αποτελεσματική σήμερα.