Την Παρασκευή 19/2 πραγματοποιήθηκε η πρώτη ανοιχτή συνέλευση της Πρωτοβουλίας Νέων Ενάντια στο νέο Ασφαλιστικό.

Μέσα σε ένα αμφιθέατρο με νέους και νέες από το χώρο των πανεπιστημίων αλλά και της εργασίας, επισφαλώς εργαζόμενους και άνεργους, με την στήριξη και συμμετοχή δυνάμεων της αριστεράς από ένα ευρύ φάσμα, ήδη η πρώτη αυτή συζήτηση δίνει ένα ελπιδοφόρο στίγμα, τοποθετούμενη στο βασικό ερώτημα: μπορεί άραγε η νεολαία να ορίσει ξανά στις μέρες μας το πεδίο της συζήτησης και το επίπεδο της σύγκρουσης, απέναντι σε έναν εχθρό που φαίνεται ότι έχει καρφωμένα τα μάτια πάνω της;

Ξεκινώντας λίγο πάνω από το μηδέν

Η στιγμή του δημοψηφίσματος ήρθε σαν ένα εκρηκτικό κρεσέντο των αγώνων της προηγούμενης 7ετίας. Στην μάχη αυτή μπορούσε κανείς να δει τις γενικές απεργίες του 2010-2012, τις επιστρατεύσεις, τη Χαλυβουργία, το κλείσιμο της ΕΡΤ, τη μάχη στις Σκουριές, τον αγώνα των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ. Μέσα σε μια τέτοια κραυγή αδικαίωτων αγώνων είδαν και οι νέοι και οι νέες τον εαυτό τους. Τα συντριπτικό ποσοστό του 85% υπέρ του ΟΧΙ ανάμεσα στη νεολαία είναι κατηγορηματικό ως προς ένα βασικό επίπεδο συνειδητοποίησης στο οποίο έφτασε το συγκεκριμένο κοινωνικό κομμάτι: η προοπτική περιορίζεται σε μετανάστευση, ανεργία, κακοπληρωμένη εργασία και αναξιοπρεπή ζωή, και μάλιστα για αυτό ευθύνονται οι πολιτικές των μνημονίων και της Τρόικα. Ωστόσο, η οδυνηρή προδοσία του ΟΧΙ μετά από την σοσιαλφιλελεύθερη στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, σήμανε μια συντριπτική ήττα για όλο εκείνο το κομμάτι του ελληνικού λαού που ένιωθε επιτέλους ότι δίνει μια ηχηρή απάντηση στον συνεχή εκβιασμό.

Η πανηγυρική διάψευση των εργαζομένων και της νεολαίας, την μοναδική ίσως φορά που τόσο μαζικά και ολόψυχα έδιναν την εντολή τους στο πολιτικό σύστημα και εμπλέκονταν με ενεργό τρόπο σε μια πολιτική και ταξική αντιπαράθεση με χαρακτηριστικά σχεδόν εμφυλίου πολέμου, επέτεινε τις τάσεις μιας κρίσης σε επίπεδο πολιτικής εκπροσώπησης, συνολικής απαξίωσης της πολιτικής και της διαμεσολάβησης της μέσω πολιτικών σχηματισμών. Αυτό, σε συνδυασμό είτε με το συμβιβασμό σε μια όσο το δυνατόν καλύτερη διαχείριση του μνημονίου 3 είτε με την παντελή έλλειψη πίστης στη δυνατότητα των κινημάτων να νικούν και να ανατρέπουν καταστάσεις, όρισε την πολιτική αφετηρία της μετεκλογικής εποχής. Υπό αυτήν την έννοια, ο νέος γύρος εφαρμογής των μνημονιακών μέτρων από την αναβαπτισμένη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, βρίσκει τόσο την νεολαία όσο και την Αριστερά να ξεκινάνε λίγο πάνω από το μηδέν, με μια νέα αγωνιστικότητα, αποφασιστικότητα αλλά τον αναγκαίο αναστοχασμό να είναι τα ζητούμενα.

Η ασφαλιστική βόμβα

Η εικόνα μιας κυβέρνησης ευρείας λαϊκής αποδοχής, που, με το χρίσμα της Τρόικας, θα πάει αναίμακτα να εφαρμόσει το 3ο μνημόνιο, γρήγορα ανατράπηκε από το κοινωνικό ρήγμα που άνοιξε κατόπιν της δημοσίευσης του ασφαλιστικού νομοσχεδίου.

Στη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος μπορούμε να δούμε συμπυκνωμένη, στην πιο χυδαία έκφρασή της, όλη τη λογική της ακραία νεοφιλελεύθερης πολιτικής των τελευταίων χρόνων: δούλεψε περισσότερο, δίνε μας περισσότερα, παίρνε λιγότερα, κοίτα την πάρτη σου. Αυτό, επί της ουσίας, οδηγεί σε μια μεταρρύθμιση που παρατείνει το όριο συνταξιοδότησης (περαιτέρω ανακύκλωση της διογκούμενης ανεργίας), αυξάνει υπέρμετρα τις ασφαλιστικές εισφορές, μειώνει τις συντάξεις κύριες και επικουρικές, μετατρέπει τη σύνταξη σε διαγωνισμό ατομικής αποταμίευσης. Το αδιέξοδο προδιαγράφεται με σαφή τρόπο τόσο για τους μισθωτούς, όσο και για τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες και αγρότες. Η έξοδος από το επάγγελμα μεγάλου μέρους των αυτοαπασχολούμενων είναι μια πιθανή πραγματικότητα, συνοδευόμενη από την παράλληλη ενίσχυση των μεγάλων γραφείων, ενώ το ίδιο μπορούμε να δούμε αναλογικά να ισχύει και για τις αγροτικές ιδιοκτησίες. Η οριακή αυτή κατάσταση στους συγκεκριμένους κλάδους είναι που προκάλεσε και την μαζική εισβολή τους στο προσκήνιο στα μέσα Γενάρη, ενώ η αντιφατικότητα στο εσωτερικό τόσο των αυτοαπασχολούμενων όσο και των αγροτών είναι ένα γεγονός που επιτείνει τις τάσεις διαπραγμάτευσης, εξαίρεσης και συντεχνιασμού, τάσεις που μέχρι στιγμής ωστόσο φαίνεται να υποχωρούν μπροστά στον αγωνιστικό ριζοσπαστισμό που δείχνει να αναπτύσσεται στο εσωτερικό των κλάδων αυτών.

Ο μεγάλος απών

Όμως, στις μέχρι τώρα κινητοποιήσεις γύρω από το ζήτημα του ασφαλιστικού, υπάρχει μια εκκωφαντική σιωπή από πλευράς του κόσμου της νεολαίας. Ίσως επειδή η λέξη «ασφαλιστικό» παραπέμπει σε κάτι πάρα πολύ μακρινό και ξένο, ή επειδή ταυτίζεται με την σύνταξη, ενώ στην πραγματικότητα έχει να κάνει και με την εργασία και με την εισφορά. Ίσως, πάλι, επειδή η πίστη στο οποιοδήποτε ψήγμα προοπτικής και κοινωνικής δικαιοσύνης έχει χαθεί ήδη προ πολλού και το μόνο που έχει σημασία είναι η γρήγορη λήψη ενός πτυχίου – εισιτηρίου για την μετανάστευση και την εγκατάσταση σε κάποια άλλη χώρα. Ίσως να είναι όλα αυτά μαζί συν το γεγονός ότι η σημερινή νεολαία νιώθει πιο προδομένη, αποξενωμένη και «τσακωμένη» με το μέχρι τώρα πρότυπο άσκησης πολιτικής, με την πολιτική όπως την έχει «ζήσει» και όπως της έχει προταθεί. Σε κάθε περίπτωση αυτό διαμορφώνει μια κατάσταση εντός της οποίας, το κυρίως κοινωνικό σώμα πάνω στο οποίο θα εφαρμοστεί σε όλο της το μεγαλείο μια πολιτική στυγνής αφαίμαξης δεν είναι σε θέση να αρθρώσει πολιτικό λόγο και να πάρει πολιτική θέση, περιορισμένο στην ανεπαρκή παρουσία ενός φοιτητικού δυναμικού που αφενός είναι αναλογικά ελάχιστο με το δυναμικό εντός των συλλόγων και αφετέρου αποτελεί μόνο ένα κομμάτι της νεολαίας. Μπορούμε να αποτιμήσουμε κάτι τέτοιο απλώς ως ένα ζήτημα στο οποίο χρειάζεται «περισσότερη παρέμβαση»;

Να μην πάμε «σαν κανονικά»

Νομίζω ότι αυτό που επί της ουσίας θα λέγαμε ότι λείπει είναι μια νέα έμπνευση: για το πώς κάνουμε πολιτική, για το πως αρθρώνεται ο πολιτικός λόγος, για τον τρόπο και τα μέσα που επιλέγουμε για να δώσουμε την μάχη απέναντι στην κυβέρνηση και τις πολιτικές των μνημονίων και της ΕΕ. Υπό αυτήν την έννοια, σε μη κανονικές συνθήκες, ας μην πάμε «σαν κανονικά». Οφείλουμε να αναζητήσουμε πρωτότυπες μορφές αγώνα, πρωτότυπο πολιτικό λόγο, διευρυμένη συμμετοχικότητα και συλλογική, από τα κάτω επινοητικότητα.
Αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της νέας έμπνευσης είναι καταρχήν η επανακατοχύρωση της πεποίθησης ότι μπορούμε να νικάμε. Και αυτό δεν πρέπει να διατυπώνεται ως κινηματική ευχή αλλά ως πραγματική δυναμική του κινήματος. Θέλουμε και μπορούμε να μπλοκάρουμε την ψήφιση του ασφαλιστικού, να δημιουργήσουμε τριγμούς και αποσταθεροποίηση στο ευρύτερο πολιτικό σκηνικό, να φέρουμε σε αδιέξοδο την Τρόικα και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Αυτό απαιτεί και την οικοδόμηση ενός θράσους απέναντι στο ΤΙΝΑ (‘There is no Alternative’), το οποίο να μην αναμετράται σε πρώτη φάση με την αποδόμησή του όσο με την ευθεία απόρριψή του: σύγκρουση με το υπάρχον με όποιο κόστος, ό,τι και να ρθει, όποια και να είναι η απειλή.

Να χτυπήσουμε μαζί!

Ωστόσο, στο συγκεκριμένο σημείο, κάποια ζητήματα αφορούν ειδικά τις μαχόμενες αριστερές δυνάμεις. Ο πολλαπλασιασμός δυνάμεων και η κοινωνική συσπείρωση του συνόλου της νεολαίας σε μια αγωνιστική ανατρεπτική κατεύθυνση προϋποθέτουν πολιτικό συντονισμό και συνεργασία. Στα πλαίσια μιας μετωπικής πολιτικής, που μπορεί να χαράσσει συμμαχίες σε τακτικό επίπεδο με άξονα την αναγκαία πολιτική κατεύθυνση για την άμεση ανάσχεση της επίθεσης που δέχεται ο λαός, είναι αναγκαίο αριστερές, ανατρεπτικές δυνάμεις που αποδέχονται την σύγκρουση με την πολιτική της κυβέρνησης, των μνημονίων και της ΕΕ μέχρι τέλους, που παλεύουν για την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής, που δεν εκφράζονται από λογικές συντεχνιασμού και εξαίρεσης εντός του εργατικού κινήματος, ούτε τους εμπνέει ο κατ’ επάγγελμα συνδικαλισμός της ηγεσίας της ΓΣΕΕ, να οικοδομήσουν όρους αυτή τη στιγμή για μια κινηματική και πολιτική συμπόρευση με στόχο να μπει μπλόκο στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Αυτό είναι κάτι που ξεπερνά την απλή συνεύρεση σε κοινό χώρο, ή την ανταλλαγή απόψεων. Ακόμα και ο πιο βαθύς συντονισμός είναι κενός νοήματος εάν δεν υπάρχει εκείνη η εκατέρωθεν πολιτική βούληση που θα διασφαλίζει ότι οι διάφορες πρωτοβουλίες και συντονισμοί δεν θα γίνονται «αρένες» αντιπαραθέσεων εσωτερικής κατανάλωσης εντός της αριστεράς.

Ωστόσο, κάποια πράγματα μετά και από την πρώτη συνέλευση της Πρωτοβουλίας Νέων ενάντια στο νέο Ασφαλιστικό, την Παρασκευή 19/2 μπορούν να αποτιμηθούν ήδη θετικά. Καταρχάς, κατόπιν καλέσματος των νέων της Λαϊκής Ενότητας, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αποτελεί επί της ουσίας τον πρώτο κοινό χώρο συνεύρεσης δυνάμεων τόσο από το χώρο της Λαϊκής Ενότητας, όσο και από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και πρώην αγωνιστές του ΣΥΡΙΖΑ, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι δυνάμεις από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες μπορούν στο τώρα να συσπειρώνονται γύρω από μια ριζοσπαστική ανατρεπτική κατεύθυνση.

Για την Πρωτοβουλία Νέων ενάντια στο νέο Ασφαλιστικό

Με τις προκλήσεις αυτές αναμετράται και η πρωτοβουλία νέων ενάντια στο νέο ασφαλιστικό.

Συγκεκριμένα, είναι στοίχημα το κατά πόσο θα καταφέρει να εμπλέξει έναν ευρύτερο κόσμο, κόσμο εκτός των σχολών, που η συνδικαλιστική παρουσία είναι ήδη δυνατή, κόσμο απογοητευμένο, ή νέους και νέες που δεν έχουν ούτε συνδικαλιστική ούτε πολιτική πείρα και παρελθόν. Για να γίνει αυτό χρειάζεται ένα πολιτικό λόγο, γειωμένο, απλό και βιωματικό. Χρειάζεται να απευθυνθεί με έναν τρόπο πηγαίο και αυθόρμητο, έξω από τις παραδοσιακές πολιτικές φόρμες, που να μπορεί να μιλάει και να επικοινωνεί με την καθημερινότητα και τα προβλήματα των νέων ανθρώπων σήμερα.

Είναι κρίσιμο να διατηρήσει χαρακτήρα μετωπικό και συντροφικό, με σεβασμό στα πιο στρατηγικά σημεία διαφωνίας και στοχοπροσήλωση στην ανατροπή της παρούσας επίθεσης και του νομοσχεδίου. Οφείλει να συγκρουστεί με την λογική του πολιτικού αδιεξόδου και του ΤΙΝΑ, που καθηλώνει μεγάλο κομμάτι των νέων αλλά και ευρύτερα του λαού. Οφείλει να φωτίσει αφενός την πλευρά της εναλλακτικής, του ότι υπάρχει άλλος δρόμος και αφετέρου να απορρίψει συνολικά την λογική του «μη χείρον βέλτιστον» και την απειλή των «χειρότερων» και «πιο αντιδραστικών» εξελίξεων.

Χρειάζεται επιθετικό τόνο και επιθετικές πολιτικές πρωτοβουλίες που θα βρουν θέση στο δημόσιο διάλογο και θα συγκροτήσουν όρους αναταραχής και εικόνα κοινωνικής κίνησης στο εσωτερικό της νεολαίας. Στόχος πρέπει να είναι στην επόμενη παλλαϊκή κινητοποίηση, η νεολαία, εργαζόμενη, άνεργη και σπουδάζουσα, να γίνει παράγοντας αποσταθεροποίησης της κυβερνητικής πολιτικής, ανατροπής των σχεδίων κυβέρνησης και τρόικα.

Ο αντίπαλος έχει καρφωμένα τα μάτια του στη νέα γενιά και όχι χωρίς λόγο. Ξέρει πως αν αυτή ενδώσει στην (μη) προοπτική που της προσφέρει, τότε όλα γίνονται πιο εύκολα. Είναι κρίσιμο, λοιπόν, η νεολαία να βάλει το στίγμα της στις εξελίξεις. Με όρεξη, και χαμόγελο, με εκρηκτικότητα, πείσμα και ριζοσπαστισμό, ας μπούμε στη μάχη!