Πώς προέκυψε αυτή η πρώτη σου ποιητική συλλογή;

Η ποιητική αυτή συλλογή προέκυψε από την ανάγκη να εκφραστούν καλλιτεχνικά οι μέχρι τώρα εμπειρίες μου στη ζωή, πολιτικές, κοινωνικές αλλά και ερωτικές. Από τα πρώτα χρόνια έγραφα ποιήματα και αρκετές φορές οι καθηγητές μου είχαν επισημάνει την έφεσή μου σ’ αυτή τη μορφή του λόγου. Προσωπικά εκτιμώ πολύ το νουάρ μυθιστόρημα αλλά η έκθεση των ποιημάτων μου μέσω του διαδικτύου και τα ωραία σχόλια των αναγνωστών μού τόνωσαν το ηθικό για να εκδώσω την πρώτη μου ολοκληρωμένη δουλειά.

Γιατί «Έχω δει θεούς να γκρεμίζονται;»

Γιατί ζούμε σε μια εποχή όπου οι μύθοι γκρεμίζονται. Το μεταπολιτευτικό τείχος έχει διαρραγεί και η κοινωνία βρίσκεται σε μετάβαση. Πολιτιστικά βρισκόμαστε στην πιο δύσκολη συγκυρία γιατί το παλιό πεθαίνει φυσικά και το καινούριο δυσκολεύεται να εκφραστεί. Για να μην πεθάνει η καλλιτεχνική παράδοση και συνέχεια στην Ελλάδα, πρέπει να γκρεμιστούν οι ψεύτικοι θεοί οι οποίοι συνεχώς ανανεώνονται μέσα από τα reality και τους παθητικούς δέκτες της πραγματικότητας. Αν η τέχνη δεν καταφέρει να ξαναδιαρρήξει αυτή τη σχέση με το κοινό και ειδικά η ποίηση από την οποία έχουμε απίστευτο κληρονομημένο πλούτο η κοινωνική συνείδηση θα συνεχίσει να παρακμάζει.

Γιατί ο κόσμος σήμερα δεν διαβάζει ποίηση;

Το βάρος δεν πέφτει κατά τη γνώμη μου μόνο στους ποιητές αλλά και στους αναγνώστες. Παλιότερα η ποίηση θεωρούνταν λαϊκή τέχνη κι όχι ένα εξεζητημένο είδος και ποιητές όπως ο Ρίτσος, ο Βάρναλης, ο Γκάτσος είχαν λαϊκή αποδοχή. Θυμηθείτε τι έγινε την περίοδο της κατοχής στην κηδεία του Παλαμά και του Σεφέρη επί χούντας, όταν το μέσο μορφωτικό επίπεδο του τότε δεν διανοούνταν το σημερινό. Οι άνθρωποι σήμερα έχουν περισσότερες ειδικές γνώσεις αλλά χαμηλότερη κοινωνική και ηθική μόρφωση. Οι κλίκες, οι αυθεντίες που εμφανίζονται χωρίς να έχουν το ανάλογο κύρος και έργο δεν βοηθάνε στην εποικοδομητική συναναστροφή των καλλιτεχνών, ρίχνουν τον λόγο στο κενό χάριν της εικόνας και περιορίζουν την εποικοδομητική επικοινωνία. Παλιότερα υπήρχαν στέκια όπου οι ποιητές συναντιούνταν και συζητούσαν, σήμερα είναι κλεισμένοι στο καβούκι τους περιμένοντας την ώρα της απαγγελίας, με αποτέλεσμα να εκφράζονται στην πραγματικότητα ελιτίστικα και φοβικά.

Απ’ την άλλη, πολλοί εκδοτικοί οίκοι δεν επενδύουν στην ποιότητα αλλά στην ποσότητα. Για να ξαναϋπάρξει κατά τη γνώμη μου τόσο μέλλον όσο παρελθόν θα πρέπει οι δημιουργοί να έρθουν πιο κοντά αποβάλλοντας τη ματαιότητα που είναι δύσκολο να εκριζωθεί από την αντιποιητική εποχή που ζούμε.

Αν κάποτε οι άνθρωποι κατάφεραν να γράψουν αριστουργήματα κάτω από εξαιρετικά απάνθρωπες συνθήκες, θα πρέπει να ξαναδοθεί ώθηση ώστε να ξαναϋπάρξει αυτή η δυνατότητα χωρίς να φτάσουμε σε τέτοιες καταστάσεις. Με αρκετή προσπάθεια ευελπιστώ η τέχνη να ξανακερδίσει το χαμένο έδαφος αναβαθμίζοντας το περιεχόμενο και νικώντας τον βερμπαλισμό.

Ποιοι ποιητές θεωρείς ότι σ’ έχουν επηρεάσει περισσότερο;

Παρότι δηλώνω αριστερός και η πολιτική μου ένταξη ακολούθησε αυτόν τον δρόμο και όχι το mainstream, θυμάμαι στο λύκειο να έχω κάτω από το θρανίο μου τα άπαντα του Ελύτη για να διαβάζω σε στιγμές που βαριέμαι. Παρόλο που το ποιητικό του στιλ δεν το έχω προσεγγίσει μέχρι σήμερα, μ’ έχει επηρεάσει βαθύτατα. Έχω μελετήσει όλους τους γνωστούς Έλληνες ποιητές και αρκετούς όχι τόσο γνωστούς. Εκεί που βρίσκω περισσότερη «λογική», πράγμα που είναι ζητούμενο στην τέχνη για να μπορεί να υπάρξει εποικοδομητική ισορροπία με το περιβάλλον, είναι στην ποίηση του Καβάφη μιλώντας περισσότερο ως δημιουργός και λιγότερο ως αναγνώστης.

Η ποιητική σου ματιά έχει μια επαναστατικότητα, θεωρείς ότι η τέχνη μπορεί να παίξει τέτοιο ρόλο στις παρούσες συνθήκες;

Η αλήθεια είναι πως αρκετά ποιήματά μου στοχεύουν στην επαναστατικότητα παρά στη διαχρονικότητα γι’ αυτό το λόγο ίσως να υπάρχει και μια παιδικότητα αλλά όχι η ψευδαίσθηση ότι η ποίηση λειτουργεί ξεχωριστά από την αναγκαιότητα χωρίς να είμαι οπαδός της στρατευμένης τέχνης.

Ποιο ποίημα θα μας αφιέρωνες μέσα από το οποίο πιστεύεις ότι εκφράζεται καλύτερα ο στόχος της πρώτης σου ποιητικής συλλογής;

ΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ

Θα έρθει η μέρα που 

οι ποιητές

θα έχουνε την εξουσία

και θα ανατινάζουν δόγματα.

Με νεκρούς σωρούς από

άχρηστα ονόματα, λέξεις

και εξισώσεις

θα γεμίσουν οι πόλεις,

μετά τις πρώτες εκρήξεις.

Και η αδυναμία των αρχών

να συλλάβει την εξέγερση των οργασμών

θα τιμωρηθεί

με μελαγχολία.

Σε ευχαριστώ ελπίζω να συνεχίσεις και να μας δώσεις κι άλλη ποίηση στο μέλλον.

Ευχαριστώ κι εγώ.

Η ποιητική συλλογή του Θωμά Νικολάου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λογότεχνον.

πηγή: alfavita