Συχνά στις στιγμές της αμηχανίας του ''τι να κάνουμε'', συνηθίζουμε να λέμε: το ερώτημα παραμένει, η απάντηση εκκρεμεί. Η χρησιμότητα της συγκεκριμένης φράσης αναβαθμίζεται ιδιαίτερα σήμερα που τίποτα δεν πάει κανονικά και όλες οι απαντήσεις φαντάζουν λειψές. Σήμερα που ό,τι γνωρίσαμε είναι αλλιώς, σήμερα που η βία των κυρίαρχων πολιτικών διαγράφει το μέλλον της νεολαίας, σήμερα που μοναδική προοπτική για τους νέους και τις νέες στην Ελλάδα φαντάζει η φυγή από τη χώρα το ερώτημα όχι απλά παραμένει, αλλά γίνεται ερωτήματα που περισσότερο παράλυση δημιουργούν παρά γίνονται οδηγός απαντήσεων. Η παράλυση αυτή δεν προκύπτει μόνο από τα ερωτήματα και διλήμματα που μας θέτει η καθημερινότητα εκβιαστικά. Δεν είναι μόνο το αναπάντητο της ανεργίας του 60%, η αιμορραγία της νεολαίας προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Πολύ περισσότερο αυτό που μας κάνει πιο σκυθρωπούς, αμήχανους είναι μια νέα ιστορική πρωτοτυπία που σήμερα αντιμετωπίζουμε. Ενώ σε κάθε μεγάλο, ιστορικό αγώνα από τον πόλεμο ως τα τώρα που έδωσε ο λαός μας η νεολαία βρισκόταν αν όχι μπροστάρης, σίγουρα συνοδοιπόρος, στην εποχή των αγώνων του μνημονίου αυτό κάθε άλλο παρά πραγματικότητα αποτέλεσε. Ίσα-ίσα οι νέοι και οι νέες της χώρας αν και συνθλίβονται στην μέγγενη της κρίσης την ίδια στιγμή φαντάζουν ως ο μεγάλος απών του παλλαϊκού ξεσηκωμού που σημάδεψε πολιτικά και κοινωνικά τα τρία τελευταία χρόνια. Είτε ήταν οι πλατείες, είτε οι μεγάλες απεργίες που περισσότερο παλλαϊκά ραντεβού ήταν παρά παραδοσιακές εργατικές κινητοποιήσεις οι νεολαίοι απουσίαζαν με ένα τρόπο που πολιτικά να χρωματίζει και να εμπνέει διαφορετικά τον αγώνα του λαού.

Η πραγματικότητα αυτή γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη, ακόμα περισσότερο παράγοντας αμηχανίας αν δούμε και μερικά παραπάνω στοιχεία λίγο πίσω χρονικά και λίγο πέρα από τα σύνορα της χώρας. Οι νέοι και οι νέες της χώρας βρίσκονται μήπως σε κάποιου είδους συλλογική παράκρουση ή μήπως έχει εφευρεθεί κάποιο αεροψεκαζόμενο χάπι αλά matrix που το έχουμε καταπιεί όλοι; Μήπως όντως η γενιά μας είναι όντως του καναπέ; Μήπως και διεθνώς η αμερικανό-κουλτούρα μας έχει όλους καταπιεί. Ακόμα καλύτερα μήπως υπάρχει μια πλατιά συναίνεση των νέων της χώρας στην πολιτική της Σαμαρικής ακροδεξιάς παρέας και του βοναπάρτη( τρομάρα του) Βενιζέλου; Εν πάση περιπτώσει μήπως περιμένουμε την ανάπτυξη για να βρούμε μια δουλειά των 400 ευρώ; Πρετεντέρηδες, Κρανιδιώτιδες και λοιποί γνωστοί-άγνωστοι θα χαιρόντουσαν παρά πολύ με κάποια τέτοια εκδοχή. Η πραγματικότητα όμως όπως υποστηρίζουμε και παραπάνω μάλλον είναι πιο περίπλοκη... Επτά χρόνια πριν στην Ελλάδα ξεσπά ένα από τα μεγαλύτερα κινήματα φοιτητών στην ιστορία της χώρας, το οποίο μάλιστα ακολουθεί χρονικά και έναν τεράστιο αγώνα των νέων στη Γαλλία κατά του Συμφώνου Πρώτης Απασχόλησης. Αγώνας ενάντια στην συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16 και του νόμου-πλαίσιου της Γιαννάκου. Στον αγώνα αυτό συμμετέχει καθολικά η πλειοψηφία των φοιτητών του ελληνικού πανεπιστημίου, ένα νούμερο που σίγουρα ξεπερνά πανελλαδικά κατά πολύ τους 50.000 ανθρώπους. Πέντε χρόνια πριν μια εξέγερση που έγινε νωρίς, ο Δεκέμβρης του '08, με αφορμή την δολοφονία του δεκαπεντάχρονου Α. Γρηγορόπουλου πυροδοτεί μια τεράστια σε διάρκεια, συμμετοχή και νόημα εμφάνιση της νεολαίας στο προσκήνιο. Στις τέσσερις άκρες της Ελλάδας νέοι άνθρωποι που ξεκινούν από τα γυμνασιακά θρανία, περνούν στα φοιτητικά αμφιθέατρα και αγγίζουν και όλους εκείνους τους νέους χωρίς φωνή( των τετραώρων, των stage κτλ) βρίσκονται σχεδόν για ένα μήνα στο δρόμο. Και αν τα παραπάνω αποτελούν την μικρή ματιά στο πρόσφατο παρελθόν, τότε μια ματιά έξω από τα σύνορα, σε Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, Καναδά και Χιλή δείχνουν πως η νεολαία διεκδικώντας το δικαίωμά της για σπουδές εμφανίζεται με τρόπο που συνεχίζει να παράγει ρήγματα στις κυρίαρχες πολιτικές, να αντιστέκεται στην καταστολή, να ενώνει και να ξεσηκώνει απέναντι στις σκληρές πολιτικές λιτότητας και αφαίμαξης των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων που διεθνώς επιβάλλονται. Αν βάλουμε και στο κάδρο την έντονη παρουσία των νέων του jobless recovery, δηλαδή της ανάκαμψης χωρίς θέσεις εργασίας στον κύκλο της Αραβικής Άνοιξης που άνοιξε με την Τυνησία, προσθέσουμε και την συντριπτική συμμετοχή των νέων στην Τουρκία για λόγους περίπλοκους, μα και λόγους που συνευρίσκονται γύρω από την αντίθεση στον αυταρχισμό και την καταστολή ό, τι μανδύα κι αν έχουν τελικά, αντιλαμβανόμαστε την γιγαντιαία και διεθνή έκρηξη της νεολαίας.

Από την απάντηση των ερωτημάτων λοιπόν, αν κάτι σίγουρα δεν λείπει αυτό είναι η παρουσία της νεολαίας, η αγωνία τους που γίνεται εισβολή στο τακτοποιημένο προσκήνιο που επιβάλουν οι αστικές πολιτικές, οι πολιτικές που εγγυώνται την διαγραφή της γενιάς μας. Δεν είμαστε μια γενιά σε ύπνωση, δεν είμαστε μια γενιά του καναπέ γιατί για παραπάνω από δέκα χρόνια οι άνθρωποι από 20 έως 35 έχουν βγει παραπάνω από μια φορά στο δρόμο, έχουν διεκδικήσει και έχουν τσακίσει πολιτικές και εχθρούς με πολλαπλάσια εμπειρία και ισχύ. Αν θέλαμε να κάνουμε μια ιστορική αναλογία θα λέγαμε πως σήμερα ξανά μετά από σχεδόν μισό αιώνα, ένας παγκόσμιος νεολαιίστικος Μάης έχει ξεσπάσει. Ένας Μάης λιγότερο πολιτικοποιημένος, με βαθιά γραμμένη την ήττα στο DNA του, ένας Μάης πολύ περισσότερο αυθόρμητος χωρίς την επιρροή πάνω του των επαναστατικών ιδεών, αλλά πάντως ένας Μάης της γενιάς που τις έταξαν τα πάντα και τις πήραν περισσότερα από τα πάντα. Αυθεντικός, επινοητικός, συγκρουσιακός, πολύχρωμος και οργισμένος. Άλλωστε ο ίδιος ο Δεκέμβρης του 2008 ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά και αυτές τις ελλείψεις είχε. Ήταν μια μαζική κραυγή της νεολαίας που έβλεπε την κανονικότητα να καταρρέει και αντανακλαστικά γύρω από την δολοφονία ενός παιδιού βγήκε μπροστά.

Ποιο είναι λοιπόν εκείνο το κομμάτι αυτής της πολύπαθης απάντησης που συνεχώς εκκρεμεί πάνω στα τόσα ερωτήματα που παραμένουν; Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν για το τι λείπει σήμερα από το λαό, για το ποιο είναι το έλλειμμα των αγώνων, για τις ευθύνες της καθεστωτικής Αριστεράς και για την πολιτικάντικη διαχείριση του κόσμου που αγωνιά και αγωνίζεται.... Δεν θα σταθούμε εκεί. Ούτε το ιστορικό σχήμα και αφήγηση δικαιολόγησης της σημερινής ανεπάρκειας μέσα από το πρίσμα των ηττών που σημάδεψαν τις αρχές του 1990 αρκεί( εκτός και αν θεολογικά θέλουμε να αναζητήσουμε αιτίες). Το μεγάλο έλλειμμα, ο πραγματικά μεγάλος απών είναι η Αριστερά εκείνη που σήμερα, ερχόμενη σε σύγκρουση με την κανονικότητα που έμαθε να δρα και να εξηγεί τον κόσμο θα έρθει να συμβάλει αποφασιστικά στην οικοδόμηση του αναγκαίου σήμερα κινήματος της Νεολαίας. Ενός κινήματος που θα μπορέσει να ενώσει τις τόσο διαφορετικές καταστάσεις της σημερινής νεολαίας, θα μπορέσει να κάνει την οργή δύναμη ανατροπής και την ιδιώτευση και μάχη για επιβίωση επινοητικότητα για την οικοδόμηση ενός πλατιού κινήματος που θα αγγίζει του μαθητές, τους φοιτητές, τους νέους εργαζόμενους, τις στρατιές των ανέργων, τους μεταπτυχιακούς, τους υποψήφιους μετανάστες. Ένα κίνημα που θα απαντά στον αυξανόμενο αυταρχισμό του κράτους και στην ακροδεξιά παρέα του Σαμαρά. Ένα κίνημα που θα αποτελέσει την πιο πλατιά, ικανή και αποτελεσματική θωράκιση της γενιάς μας αλλά και ολόκληρου του λαού από τα νέο-ναζιστικά καθάρματα της Χρυσής Αυγής. Αλλά για την οικοδόμηση αυτού του κινήματος Νεολαίας που έχει ανάγκη η γενιά μας χρειάζεται και άλλη Αριστερά. Διαφορετική από αυτήν που πολιτικοποιήθηκε στην μακρά ''κανονικότητα'' της ύστερης μεταπολίτευσης. Αριστερά που θα ξαναβρεί το νήμα χαμένων πρακτικών και θα επινοήσει νέες. Αριστερά που θα ξεφεύγει από την κουλτούρα ότι παρέμβαση στους νέους είναι το ορθό σύνθημα, η ορθή έγκληση, η φαεινή ιδέα. Μια Αριστερά που θα αναζητά και θα διαμορφώνει το σύγχρονο χνάρι μιας παρέμβασης στους νέους και τις νέες σήμερα, μια σύγχρονης πραγματικά ηγεμονικής πολιτικής δράσης και θα σκέφτεται με το μυαλό στραμμένο σε μια ΕΠΟΝ των ημερών μας, σε μια ΔΝΛ της εποχής μας στα αναγκαία συμφραζόμενα που η σημερινή πραγματικότητα θέτει. Μια Αριστερά που θα μπορεί να ανασυγκροτεί πρακτικές χαμένες από καιρό. Να οργανώνει την αναγκαία πολιτιστική και μορφωτική αντεπίθεση που έχει ανάγκη μια γενιά που διαπαιδαγωγήθηκε με μπουζουκοτράγουδα, reality και την όλη χαζό-κουλτούρα που πλάσαραν τα media. Να προβάλει την δική της πρόταση για τον πολιτισμό, την τέχνη, τις ανθρώπινες σχέσεις, να σπάσει τον τρομακτικά κανιβαλιστικό πρότυπο της εποχής. Να δώσει άλλο νόημα στην αλληλεγγύη, να αποτελέσει στέγη για τον άνεργο που περιπλανιέται, τον μαθητή που αναζητά, τον φοιτητή που ετοιμάζει τις βαλίτσες του, τον μετανάστη που γεννήθηκε εδώ, αλλά του λένε κάθε μέρα πως δεν ανήκει εδώ. Να θέσει το ερώτημα της αναμέτρησης με την παρέμβαση στη γειτονιά εκεί που σήμερα η νεολαία ζει, δραστηριοποιείται και αναπνέει. Εκεί που περιπλανιέται, εκεί που τα αδιέξοδα της φωλιάζουν, εκεί που οικοδομούνται εστίες αντίστασης και πολιτισμού. Γι' αυτό και σήμερα είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να βρουν στέγη όλες αυτές οι πρακτικές, να μπορέσουν να πάρουν την μορφή στεκιών νεολαίας με ανοιχτή φυσιογνωμία και ενσωματώνοντας πλήθος πρακτικών που θα ανασυγκροτήσουν την νεολαία ως εκείνους που πάντα διεκδικούσαν και αγωνίζονταν. Η Αριστερά αυτή σε τελική ανάλυση δεν μπορεί για να δώσει απαντήσεις παρά να είναι μια Αριστερά που θα χτίζεται στις ανοιχτές αναμονές που η στιγμή του Νοέμβρη, εκείνου του ματωμένου μα τόσο αισιόδοξου και χαρούμενου Νοέμβρη του 73 άφησε. Να είναι μαχητική και πρωτότυπη, να αγωνίζεται για την αποτίναξη των δεσμών του υπαρκτού ιμπεριαλισμού, την ίδια την ΕΕ και για την έξοδο από το ευρώ, Αριστερά του ανυποχώρητου αγώνα, αλλά και Αριστερά που θα μπορεί να κάνει πολιτική, πλατιά μετωπική πολιτική με ηγεμονία όπως η ίδια η ΕΠΟΝ μας έμαθε. Μια Αριστερά που να μπορεί να δείχνει την ανάγκη μα κυρίως την υπαρκτή προοπτική και ελπίδα ενός διαφορετικού δρόμου, πέρα και έξω από τα καταναλωτικά πρότυπα που μας έμαθε η πασοκική ηγεμονία, ενός δρόμου χωρίς τα χρέη τους και τα μνημόνια τους. Αριστερά που θα μάθει να δρα σε μη κανονικές συνθήκες για ένα μη κανονικό αλλά αναγκαίο κίνημα νεολαίας.

Πέρασαν σαράντα χρόνια, λίγο παραπάνω από αυτό που οι ιστορικοί ορίζουν ως μια γενιά. Δόθηκε αγώνας για να ξεχάσει ο λαός και η νεολαία. Δόθηκε αγώνας καπηλείας. Εμείς όμως ξέρουμε ότι το αίμα του Νοέμβρη, το τρίπτυχο που μάθαμε από μικρά παιδιά, τους στοιχειώνει ακόμα. Πολύ περισσότερο φόβος φωλιάζει στο πανικόβλητο ψευτό-μαγκίτικο επιτελείο του Αντώνη της Πολιτικής Άνοιξης όταν ξέρουν πως αυτό ακριβώς το νήμα είναι που όταν σήμερα πιαστεί στα χέρια της νεολαίας τότε η συντριβή και ο γδούπος της πτώσης τους θα είναι εκκωφαντικός. Καμιά φορά ιστορικοί, βιβλία, το συλλογικό μας φαντασιακό λένε για την εξέγερση του Πολυτεχνείου πώς ήταν ο ελληνικός αργοπορημένος Μάης του '68. Ένας Μάης μικρότερος σε έκταση, μα πολύ μεγαλύτερος στην νίκη του, την αποτελεσματικότητα του και κυρίως στην ιστορική του νοηματοδότηση. Τον διεθνή Μάη που σήμερα ξεσπά και πάλι καθυστερημένα μα και ξανά πολύ πιο πρωτοπόρα θα πρέπει να ακολουθήσει σήμερα η γενιά μας. Σε λίγες ώρες πλήθος κόσμου θα τριγυρίσει για τεσσαρακοστή φορά στα δρομάκια που ενώνουν την Πατησίων με την Στουρνάρη, άλλοι θα αφήσουν ένα λουλούδι και άλλοι θα κοιτάξουν τις φωτογραφίες, άλλοι θα κοιτάξουν την τσακισμένη πύλη. Αυτό όμως που δεν πρέπει να δουν και να δούμε είναι την νεολαία τσακισμένη και σήμερα είναι που με αφορμή τα σαραντάχρονα πρέπει και θα σκεφτούμε για το πως το κίνημα νεολαίας σήμερα θα πραγματοποιήσει το χιλιοειπωμένο και πάντα επίκαιρο και αναγκαίο: Οι εξεγέρσεις δεν μπαίνουν στα μουσεία εμπρός για της γενιάς μας τα πολυτεχνεία....

Υ.Γ. Την στιγμή που το παραπάνω γραφόταν η ΕΛ.ΑΣ. ανακοίνωσε ότι στην περίπτωση που χώρος του ΕΜΠ δοθεί στους εργαζόμενους της ΕΡΤ για να εκπέμψουν, τότε θα ακολουθήσει εισβολή της αστυνομίας στο χώρο του πολυτεχνείου. Οι πρυτανικές αρχές βιάστηκαν να νίψουν τα χέρια τους, χωρίς καθόλου να τιμούν τους προ τεσσαρακονταετίας προκατόχους τους. Η απάντηση της γενιάς μας, των φοιτητών και σπουδαστών, όλου του δημοκρατικού κόσμου πρέπει να είναι κοινή τόσο στους εργαζόμενους της ΕΡΤ, όσο και στην ΕΛ.ΑΣ: Ας έρθουν. Οι μεν εργαζόμενοι της ΕΡΤ γιατί ο αγώνας τους εκεί ανήκει, εκεί πρέπει να βρει στέγη για να γίνει το φετινό πολυτεχνείο κέντρο αγώνα και εφαλτήριο νέων πιο νικηφόρων αγώνων. Οι δε άντρες των ΜΑΤ ας κοπιάσουν γιατί τότε θα δείξουν το βαθύ φόβο, τρόπο που έχει κατακλύσει αυτή την απελπιστικά μόνη κυβέρνηση που θα μείνει στην ιστορία ως ό,τι πιο αυταρχικό, εγκληματικό και ταυτόχρονα φαιδρό γνώρισε ο τόπος από το 1973 ως σήμερα. Ας έρθουν όπως σαράντα χρόνια πριν κάποιοι με τανκ τσάκισαν την πύλη, αλλά τελικά τσάκιζαν τους ίδιους τους σαθρούς εαυτούς τους.