Η κυβέρνηση της Ν.Δ. το απόγευμα της 10ης Μαρτίου του 2020 έκλεισε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, μαζί προφανώς και τα σχολεία, προς αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού. Ταυτόχρονα, με αρκετά επικοινωνιακό τρόπο και με πολύ συχνές εμφανίσεις κυβερνητικών στελεχών σε τηλεοπτικά παράθυρα κήρυξε θριαμβευτικά την έναρξη της τηλεεκπαίδευσης. Ο επικοινωνιακός χαρακτήρας τεκμαίρεται από την τεράστια απόσταση μεταξύ των λόγων των κυβερνητικών στελεχών και της προετοιμασίας του υπουργείου για τις υποκειμενικές δυσκολίες –π.χ. έλλειψη εξοπλισμού και κατάρτισης από εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες– όσο και αντικειμενικών ⎼ π.χ. μια οικογένεια με τρία παιδιά πρέπει εκτός όλων των άλλων να έχει και τουλάχιστον τρεις διαφορετικούς απομονωμένους χώρους στο ίδιο σπίτι για να μπορέσουν όλα να παρακολουθήσουν τη σύγχρονη τηλεεκπαίδευση. Την ίδια μέρα η υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε ότι αν το κλείσιμο των σχολείων διαρκέσει παραπάνω από δύο εβδομάδες «θα εξεταστεί το ενδεχόμενο μείωσης της ύλης». Στις 21.3 ανακοινώθηκε η νέα αναστολή των σχολικών μονάδων της χώρας μέχρι τις 10.4.2020.  Προφανώς, από τη στιγμή που θα είχε χαθεί ένας μήνας, ήταν δεδομένη η μείωση της ύλης των πανελλαδικών εξετάσεων. Το Υπουργείο Παιδείας όμως κι ενώ από τα επιδημιολογικά δεδομένα αντιλαμβανόταν ότι πρακτικά δεν μπορούσε να προγραμματίσει με βεβαιότητα τις ώρες των μαθημάτων που θα πραγματοποιούνταν μέχρι το τέλος της χρονιάς άφησε να περάσουν δεκαεννιά ολόκληρες μέρες για να ανακοινώσει την περικοπή της ύλης των πανελλαδικών εξετάσεων και να τερματιστεί η αγωνία χιλιάδων μαθητών της Γ΄ Λυκείου. Τελικά έστω και μετά από αρκετές μέρες καθυστέρηση, το υπουργείο ανακοίνωσε μειώσεις της ύλης σε επίπεδα του 20%-40% ανά εξεταζόμενο μάθημα. Γενναία περικοπή της ύλης θα μπορούσε να πει κάποιος με μια πρώτη ματιά: 30% μείωση της ύλης κατά μέσο όρο, πρακτικά για είκοσι μέρες λιγότερες του Μαρτίου κι άλλες δεκαπέντε εργάσιμες του Απριλίου;¹ Είναι όμως έτσι λοιπόν; 

Όχι, δυστυχώς δεν είναι καθόλου έτσι. Για να δούμε τι λέει η κανονικότητα του Υπουργείου Παιδείας: Από την αρχή της χρονιάς πόσες «χαμένες ώρες» είχαμε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέχρι τις 1.3.2020 εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού; Ξαναγράφουμε. Τα παρακάτω νούμερα αφορούν τις χαμένες ώρες σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πριν από την επιδημία, εξαιτίας της αδιοριστίας:

Στον παραπάνω πίνακα παρατίθενται οι αριθμοί προσλήψεων αναπληρωτών τη φετινή σχολική χρονιά 2019-20. Δεδομένου ότι το διδακτικό ωράριο των αναπληρωτών ξεκινάει από τις 23 ώρες την εβδομάδα και μετά από 72 μήνες πλήρους προϋπηρεσίας κατεβαίνει στις 21 ώρες εβδομαδιαίως και ότι η πλειοψηφία των αναπληρωτών δουλεύει με 23 ώρες διδακτικό ωράριο, ας υποθέσουμε ότι ο μέσος όρος είναι 22 ώρες. Τα σχολεία ξεκίνησαν στις 11.09, επομένως οι 3.015 συνάδελφοι που προσλήφθηκαν στις 28.09.2019 κάλυψαν χαμένες διδακτικές ώρες μέχρι εκείνη την ημερομηνία. Πόσες; Ημερολογιακά 3 βδομάδες παρά 1 μέρα, επομένως 3.015 x 22 ώρες x 3 εβδομάδες = περίπου 198.990. Ακολουθώντας την αντίστοιχη μέθοδο, έχουμε για την τρίτη φάση πρόσληψης 306 x 22 ώρες x 4 βδομάδες από τις 11.09 = 26.928 χαμένες ώρες. Αντίστοιχα, για τη φάση στις 6.11 έχουμε 3737 x 22 ώρες x 8 βδομάδες = 657.712

Ακολουθώντας την ίδια μεθοδολογία έχουμε τον παρακάτω πίνακα: 

Για να έχουμε πληρέστερη εικόνα του παραπάνω πίνακα χρειάζεται να αναφέρουμε ότι στο τελικό νούμερο πρόσληψης των αναπληρωτών στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση δηλαδή το 14.768 πρέπει να αφαιρεθούν 345 ανακλήσεις προσλήψεων / παραιτήσεις αναπληρωτών συναδέλφων.² Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι ο αριθμός αυτός είναι εξαιρετικά μικρός παρά τη μόνιμη γκρίνια του υπουργείου για το ότι προσλαμβάνει αναπληρωτές οι οποίοι δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία. Από τον παραπάνω πίνακα φαίνεται ότι οι 6.924, δηλαδή περίπου το 50% των αναπληρωτών, ανέλαβαν υπηρεσία από τις 6.11.2019 και μετά, δηλαδή για περίπου 50% των κενών στα σχολεία οι μαθητές έκαναν λιγότερο από 4 ημερολογιακούς μήνες μάθημα! Ούτε λίγο ούτε πολύ οι μαθητές όλων των δομών της δημόσιας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εξαιτίας των πολιτικών αδιοριστίας έχουν χάσει πάνω από 1.900.000 διδακτικές ώρες, μέχρι την απόφαση κλεισίματος των σχολείων! Υπό αυτές τις συνθήκες η μείωση της ύλης είναι πολύ πιθανόν να μην είναι επαρκής σε όλα τα σχολεία της χώρας, αυτό λένε τα νούμερα τουλάχιστον. Το υπουργείο σχεδιάζει λοιπόν, έχοντας σαν δεδομένο ότι η πολιτική του –όπως και οι πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης⎼ θεωρούσαν κανονικότητα να χάνονται κοντά 2 εκατομμύρια (!) διδακτικές ώρες από την αρχή της σχολικής χρονιάς μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Καθαρά και ξάστερα, μαθησιακά, το πρόβλημα δεν είναι να χάνονται διδακτικές ώρες από μια πανδημία που συμβαίνει μία φορά στα 50 χρόνια, το πρόβλημα είναι ότι έχει γίνει κανονικότητα κάθε χρόνο να χάνονται πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ώρες. Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως ο κορονοϊός μαθησιακά επιδείνωσε ένα χρόνιο πρόβλημα της εκπαίδευσης, την αδιοριστία και το φάρμακο –περικοπή της ύλης⎼ ενώ είναι σημαντικό για την ψυχολογία χιλιάδων μαθητών και των οικογενειών τους, στην πραγματικότητα είναι λειψό. 

Είναι φανερό ότι αυτή η χρονιά μαθησιακά πήγε σε μεγάλο βαθμό στον βρόντο. Για να κατακτήσουμε τα στοιχειώδη, χρειάζεται πρόβλεψη για την επόμενη. Κατάργηση των προαγωγικών εξετάσεων για φέτος και αναπλήρωση των ωρών τις μέρες που θα γίνονταν εξετάσεις. Δεκαπέντε χιλιάδες μόνιμα διορισμένοι συνάδελφοι και συναδέλφισσες στα σχολεία στη 1.09.2020 από την ολοκλήρωση των τρεχουσών προκηρύξεων χωρίς άλλη καθυστέρηση και ταυτόχρονη προκήρυξη για τουλάχιστον άλλες 20.000. Πρόβλεψη για κάλυψη της ύλης από τη νέα σχολική χρονιά. 

1. Δυστυχώς, τον Μάιο και μέχρι την έναρξη των πανελλαδικών αρκετοί μαθητές διαβάζουν στο σπίτι και δεν έρχονται στο σχολείο. Αυτή η πραγματικότητα είναι γνωστή στους εκπαιδευτικούς και συνήθως στον προγραμματισμό τους φροντίζουν να έχουν διδάξει την εξεταστέα ύλη μέχρι τα τέλη Απριλίου.

2. Πηγή εδώ. Δεν είναι εύκολο να γίνει αναγωγή σε διδακτικές ώρες.