Όμοια με τους Βουρβώνους οι οποίοι, κατά τον Ταλλεϋράνδο, «δεν ξέχασαν τίποτε και δεν έμαθαν τίποτε», οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες επέβαλλαν τελικά και στην Ισπανία το "αφήγημα" που το προηγούμενο της "μοιραίας" Ελλάδας τους δίδαξε ως μόνο κατάλληλο για την περίσταση: ορισμένα κράτη έζησαν πάνω από τις δυνατότητές τους και οφείλουν να προβούν σε μια δραστική δημοσιονομική προσαρμογή.

Ένα 24ωρο μετά τη συνεδρίαση του Ecofin που ενέκρινε την αναθεώρηση του δημοσιονομικού στόχου της Ισπανίας από το 8,9% του ΑΕΠ στο 6,3% φέτος (έναντι αρχικού στόχου 5,3%) και δρομολόγησε την ανακεφαλαιοποίηση των ισπανικών τραπεζών, ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι ανακοίνωσε αυτοπροσώπως ένα πρόγραμμα λιτότητας, του οποίου μοναδικό «αναπτυξιακό» σκέλος, σε μια χώρα όπου ήδη η ανεργία αγγίζει το 25%, ήταν η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών...

Μικρή σημασία δείχνει να έχει το γεγονός ότι οι αγορές, στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης των οποίων υποτίθεται πως αποβλέπουν τα νέα μέτρα, «επιβράβευσαν» την Ισπανία ανεβάζοντας ήδη την Πέμπτη τις αποδόσεις των ισπανικών τίτλων στο απαγορευτικό 6,5% - εφόσον κρίνουν πολύ λογικά ότι η αφαίρεση 65 δις. ευρώ από την οικονομία σε διάστημα δυόμιση ετών εγγυάται καταβύθιση στην ύφεση και άρα αποτυχία και ως προς τους δημοσιονομικούς στόχους, ενώ η φυγή κεφαλαίων καταγράφει τους ταχύτερους ρυθμούς από τότε που άρχισαν να συγκεντρώνονται τα σχετικά στοιχεία το 1990.

Μικρή σημασία επίσης δείχνει να έχει το γεγονός ότι στο διάστημα 2001-2007 τα δημόσια έσοδα της Ισπανίας σημείωσαν αύξηση κατά 67% (παρακολουθώντας τη φούσκα της ιδιωτικής οικονομίας) και οι δαπάνες κατά 57% εξασφαλίζοντας πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, μέχρι που η κατάρρευση της στεγαστικής αγοράς μετέτρεψε το δημοσιονομικό πλεόνασμα του 1,9% το 2007 σε έλλειμμα της τάξης του 11,2% σε δύο χρόνια.

Αμελητέας σημασίας επίσης κρίνεται το γεγονός ότι ακόμη και τον Απρίλιο του 2010 ο (Ισπανός) υπεύθυνος του ΔΝΤ για την αξιολόγηση των τραπεζικών ρίσκων Χοσέ Βινιάλς έκρινε το ισπανικό τραπεζικό σύστημα ως «θεμελιωδώς ισχυρό» και τις χρηματοδοτικές του ανάγκες «πολύ μικρές». Ότι το 2004 ο τότε κεντρικός τραπεζίτης της Ισπανίας (κατόπιν δε στέλεχος του ΔΝΤ και νυν της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών) Χάιμε Καρουάνα μείωσε, έπειτα από πιέσεις του τραπεζικού λόμπι και των Βρυξελλών τα απαιτούμενα αποθεματικά των τραπεζών από το 30% στο 15% του όλου ενεργητικού τους, με αποτέλεσμα η πιστωτική επέκταση, που ήδη έτρεχε με 14%, να εκτοξευθεί στο 27% το 2005 και στο 25% το 2006. Ότι από 45 περιπτώσεις ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που εξέτασε η Κομισιόν, στις 44 το ενεργητικό τους είχε υπερτιμηθεί από τις εθνικές εποπτικές αρχές και ότι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή με τα δικά της stress tests έδωσε «πιστοποιητικό υγείας» σε τράπεζες, π.χ. του Βελγίου, της Ισπανίας και της Κύπρου, που έμελλε να «σκάσουν κανόνι»; Ότι ο επαιρόμενος ως πατέρας του «ισπανικού οικονομικού θαύματος» (καθότι υπουργός Οικονομικών την περίοδο 1996-2004) Ροδρίγο Ράτο προήχθη σε γενικό διευθυντή του ΔΝΤ, για να αναλάβει κατόπιν, μετά από ένα σύντομο πέρασμα στη Lazard, επικεφαλής της αμαρτωλής Bankia, υποστηρίζοντας τον Μάιο, λίγες μέρες πριν τη χρεωκοπία της, ότι η τράπεζα είναι «ρωμαλέα από την άποψη της ρευστότητας και της φερεγγυότητας».

Και προφανώς μηδαμινής σημασίας κρίνεται η πολιτική απαξίωση του Ραχόι, ο οποίος, έχοντας επαρκώς καταγγείλει τον αντιαναπτυξιακό «παραλογισμό» της αύξησης των έμμεσων φόρων, υποχρεώθηκε να εξαγγείλει την αύξηση του βασικού συντελεστή του ΦΠΑ από το 18% στο 21% και σύντομα θα καταπατήσει και την τελευταία εναπομείνασα εξαγγελία του στις εκλογές το περασμένου Νοεμβρίου, ότι θα διαφυλάξει τα ασφαλιστικά κεκτημένα. Την ίδια ώρα, 200.000 διαδηλωτές υποδέχονταν στη Μαδρίτη τους απεργούς ανθρακωρύχους των Αστουριών που πραγματοποίησαν πεζοπορία τετρακοσίων χιλιομέτρων, ενώ από απρόκλητη επίθεση των δυνάμεων καταστολής 76 άνθρωποι οδηγούνταν στο νοσοκομείο.

Αλλά δεν είναι ίσης αξίας η πολιτική ευστάθεια (και στην περίπτωση της Ισπανίας, και η εθνική συνοχή) όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε. Όλοι άλλωστε γνωρίζουν ότι τα μέτρα που ελήφθησαν στην Ισπανία δεν συμβαδίζουν με κάποιαν οικονομική λογική, υπηρετούν όμως ένα υπέρτερο αγαθό: την προετοιμασία του πολιτικού κλίματος στη Γερμανία για τους ευρωπαϊκούς συμβιβασμούς που θα χρειασθεί να υπάρξουν στην επόμενη στροφή του δρόμου...